Yunan Savaşçının Mezarındaki Güç Yüzükleri (Ve Bir Ayna ve Taraklar)
Arkeologlar, geçtiğimiz yıl keşfedilen el değmemiş antik Yunan savaşçısı mezarında bulunan güzel oyulmuş altın yüzük ve değerli taşlardan oluşan hazinenin Girit adası yakınından yağma edilmediğine, mezarda yatan kişinin kendi kültürüne ait eşyalar olduğuna inanmaktalar.
Altın yüzüklerin güç yüzükleri olduğu söylenmişti. Bunlar, savaşçının mezarının bulunduğu Yunanistan’ın güneybatı kıyısında bir şehir olan Pylos yerel sakinlerini yöneten elit tabakanın amblemi olarak kullanılmıştır.
Yunanistan’daki Griffin Warrior mezarı başında bulunan bir yüzük. Jennifer Stephens/Cincinnati Üniversitesi
Bu mezar, Avrupa kıtasındaki ilk Miken uygarlığının temelini oluşturan Yunanistan’ın güneyindeki Girit adasında bulunan Minos kültürünün uzantısına, dramatik bir tarihsel sürecine ışık tutmaktadır.
Homeros’un destanlarında yer alan Aşil, Agamemnon ve Odysseus olarak bilinen Miken hükümdar kahramanları vardı ve kısa bir sürede M.Ö. 1200 yılında çökmüş olmasına rağmen Miken uygarlığı 700 yıl sonra ortaya çıkan klasik Yunan döneminin öncüsü oldu.
Mezar, geçtiğimiz yıl Cincinnati Üniversitesi’nde karı-koca bir ekip olan Jack L. Davis ve Sharon R. Stocker tarafından keşfedildi ve diğer arkeologlar tarafından son yarım yüzyılda Yunanistan’da bulunmuş olan en zengin mezarlardan biri olduğuna karar verildi. Mezarın çevresinde bulunan çömlekten çıkarılan tarihe göre savaşçı M.Ö. 1450 yılında gömülmüştü. Johannesburg’taki Witwatersrand Üniversitesi’nden Lynne Schepartz ve Tobias Houlton, savaşçının kafatasından yola çıkarak yüzünün görümünü yeniden canlandırdılar.
Altın yüzükler, mezara oyulmuş taşlar ve diğer pek çok öğe Minos temalarını taşımaktadır, bu sebeple Girit’e yapılan bir baskında yağma edilmiş olabilirlerdi. Fakat Dr. Davis ve Dr. Stocker bunun aksine inanmaktalar. Hesperia dergisinde yayınlanan makalalerinde mezardaki objelerin altın yüzüklerin ikonografilerin taklit olduklarını belirttiler.
Mezar bronz ayna, altı fildişi tarak ve aksesuarlar içeriyordu, arkeologlar bunları bir savaşçı mezarında buldukları için şaşırmışlardı. Fakat Yunanlı savaşçılar saçlarını uzatıyorlardı ve Spartalı savaşçıların savaştan önce saçlarını taradıkları bilinmektedir. Ve ayna ritüel bir öneme sahip olmuş olabilir: altın yüzüklerden biri benzer bir aynayı tutan tanrıçayı tasvir etmektedir.
Mezardaki her iki yüzükte taşınan bir asa göze çarpıyor. Mezarda bulunan bükülmüş metal bir parça ilk başta bir et kancası gibi görünmüştü. Fakat daha sonra bunun boynuzlu, muhtemelen boğa, bir hayvan figürü olduğu ortaya çıktı, adeta asa onun vücuduna bir tırnak deliğinden veya yuvadan saplanmış gibiydi. Bir tanrıça, altın yüzüklerden birinde böyle bir asayı tutuyor.
Asa kesinlikle, savaşçının bir çeşit dini veya sivil bir otoritesini simgeliyordu.
Arkeologlar, mezarda bulunan yüzüklerin güç yüzükleri olduğunu söylüyorlar. Chronis Papanikolopoulos / Cincinnati Üniversitesi.
Arkeologlar, gömülen bu kişinin Minoas veya Minoan kültürü içerisinde yer alan bir savaşçı olduğundan henüz emin değiller.
Dr. Davis “Kim olurlarsa olsunlar, insanlara anakaraya (Avrupa kastediliyor ç.n.) giden Minos yollarını tanıtanlar ve Miken kültürünü oluşturanlar onlardır” diyor. “Muhtemelen Minoalılar gibi giyiniyorlardı ve Minos yapı tekniklerini kullanarak Girit’te kullanılan stillere göre evlerini inşa ediyorlardı.”
Ayrıca savaşçının mezarının “Minos kültürü anlamına geldiğini ve anakaraya getirilmesinin bilinen özel bir sebebi olduğunu, bize başından beri insanların anakarada olduğunu söylediğini” belirtiyor.
Bölgede altın bir zincir ve bir bronz fincan da elde edildi. Klasikler Bölümü / Cincinnati Üniversitesi
Savaşçının ölümünden yarım yüzyıl kadar, yani M.Ö. 1400 civarında, bu güç sonraları Homeros kahraman adını alan, Nestor Sarayı olarak adlandırılan Pylos’ta hüküm süren Miken derebeylerine vergi ödeyen Messenia vilayeti ve 20 ilçe başkentlerine yayılmıştı.
Teksas Üniversitesi’nde Ege Tunç Çağı uzmanı olan Cynthia W. Shelmerdine, savaşçının mezarındaki yüzüklerin ve taş mühürlerin idari ve siyasi gücü temsil ettiğine inandığını söyledi. “Bunlar açıkça bir güç bağlantısıdır” diyor. Minos tarzında kullanılmış olan yüzüklerin nesnelerin açığa çıkmasını engelleyici birer unsur olduklarını belirtiyor.
Dr. Shelmerdine mezarın, ister Minoalılar isterse Mikenler tarafından kazınmış olsun, “anakaradaki elitlerin Girit adasındaki elitlerle giderek yakın ilişki kurduklarını diğer kanıtı” olduğunu söylüyor.
Mikenliler sanatlarında, jimnastikçilerin boğaların üzerine sıçradıkları figürler gibi, Minos temalarını kullanmaya devam ettiler ve sarayın hükümranlığı bitene kadar bunu devam ettirdiler. Fakat klasik dönemle birlikte Minos kültür belleği unutuldu ve daha çok Knossos labirentinden kaçan ve korkulan Minotaur’u öldüren Theseus’un gösterdiği Kral Minos kızı olan Ariadne’nin efsanesi hayatta kaldı.
Haber: Nicholas Wade
Kaynak: nytimes
Çeviren: Bünyamin TAN