Kanser Teşhisinde Devrim: Tek Bir Kan Testi 20’den Fazla Tümör Türünü Tespit Ediyor
Çinli bilim insanları, kanındaki minik DNA parçacıkları sayesinde tümörleri en erken aşamada %87,4 doğrulukla tespit eden evrensel bir test geliştirdiler.
100’den fazla kanser türü vardır ve bunlar tümörün oluştuğu dokuya ve lokalize olduğu organa göre sınıflandırılır.
Şu anda kanser teşhisi için biyopsi (doku parçası alınması), sıklıkla yanlış sonuçlar veren onkomarker testleri ve pahalı olan ve her zaman erken aşamaları tespit edemeyen BT/MRG yöntemleri kullanılmaktadır.
Geneseeq ve Çin akademik hastaneler ağından bilim adamları, tümörün kana saldığı hücre dışı DNA’yı analiz eden yeni bir yöntem geliştirdiler.
Hücre dışı DNA nedir?
Kanser hücreleri dahil olmak üzere hücreler öldüğünde, kanda küçük DNA parçaları bırakırlar. Bilim insanları bunları cfDNA olarak adlandırır. Tümör hücreleri, onları sağlıklı hücrelerden ayıran benzersiz özelliklere sahiptir.
Test nasıl çalışır?
Teknoloji üç temel aşamadan oluşur:
Sekanslama — DNA veya RNA’daki nükleotid dizisini belirleme yöntemi — tüm genom
Hastanın kanının işlenmesi, tüm DNA’nın ayrıştırılması — en küçük parçalar bile
Makine öğrenimi yardımıyla milyonlarca DNA parçasında “kanser” unsurlarının aranması
Analiz birkaç parametreye göre yapılır: DNA parçasının uzunluğu — kanser hücrelerinde bu uzunluk özeldir — karakteristik mutasyonlar ve metilasyon unsurları — DNA üzerindeki kimyasal yerler.
Testin doğruluğu
Araştırma sonuçları, testin 100 hastadan 87’sinde kanseri doğru bir şekilde tespit ettiğini gösterdi. Tümörün tespit edilme özgüllüğü %97,8’dir. Ve sadece %2,2 oranında sağlıklı insanda yanlışlıkla kanser teşhisi koymaktadır.
Bu tür bir analiz, I. evre tümörlerin %79,3’ünü ve II. evre tümörlerin %86,9’unu tespit eder. En iyi sonuçları karaciğer ve safra kanalları kanseri (%100), akciğer kanseri (%94,5), yumurtalık kanseri (%90,5) ve kolorektal kanser (%82,3) için verir. En çok hata ise pankreas ve mide kanserlerinin tespitinde görülmektedir.
Bilim adamları, 5-10 yıl içinde bu tür bir analizin rutin sağlık muayenelerinin bir parçası haline gelebileceğini umuyorlar. Bu, semptomlar ortaya çıkmadan kanseri tespit etmeye ve en erken aşamalarda tedaviye başlamaya yardımcı olacaktır.
Ancak önce araştırmacılar, yöntemi iyileştirmeli ve analizin maliyetini düşürerek herkesin erişimine açık hale getirmelidir.
Derleyen: Feyza ÇETİNKOL
Kaynak: Kanser Teşhisinde Devrim: Tek Bir Kan Testi 20’den Fazla Tümör Türünü Tespit Ediyor
Bilim İnsanları Karanlıkta Görmenizi Sağlayan Kızılötesi Lensler Yarattı