Dünya Bir Fırın Gibi Isınıyor!
İklim bilimciler küresel ısınmanın dev sıcak hava dalgalarının dünyaya daha yavaş yayılmasına ve insanları daha fazla etkilemesine neden olduğunu ortaya koydu. Ve sıcak hava dalgaları giderek daha da ısınıyor ve daha geniş alanları kapsıyor.
Sıcak hava dalgası bir nevi fırın gibidir: ne kadar yavaş hareket ederse, ısı o kadar uzun süre korunur, yiyecekler o kadar çok pişer. Bu durumda söz konusu olan insanlardır.
İklim bilimciler tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 1979’dan bu yana küresel sıcak hava dalgaları yüzde 20 daha yavaş hareket ediyor (yani daha fazla insan daha uzun süre sıcağa maruz kalıyor) ve yüzde 67 daha sık meydana geliyor.
Çalışma, sıcak hava dalgaları sırasında en yüksek sıcaklıkların 40 yıl öncesine göre daha yüksek olduğunu ve ısı kubbesi altındaki alanın büyüdüğünü ortaya koymuştur.
Çalışmanın ortak yazarları Wei Zhang ve Gabriel Lau, yapılan çalışmaların sıcak hava dalgalarının yoğunlaştığını gösterdiğini, ancak yeni çalışmanın sadece sıcaklık ve alana değil, aynı zamanda sıcak hava dalgalarının ne kadar sürdüğüne ve kıtalar arasında nasıl yayıldığına da odaklandığını söyledi.
Çalışma, 1979’dan 1983’e kadar küresel sıcak hava dalgalarının ortalama 8 gün sürdüğünü, ancak 2016’dan 2020’ye kadar bu sürenin 12 güne çıktığını gösteriyor.
Dünya’nın en çok ısındığı yer
Çalışma, Avrasya’nın uzun süreli sıcak hava dalgalarından özellikle etkilendiğini söylüyor. Isı dalgaları en yavaş Afrika’da yayılırken, Kuzey Amerika ve Avustralya sıcaklık ve ısı kubbesi altındaki alanda en büyük artışları gördü.
Zhang, “Bu ısı dalgaları gittikçe daha yavaş yayılıyor, bu da temelde bir ısı dalgası geldiğinde bölgede eskisinden daha uzun süre kaldığı anlamına geliyor” diyor. “Ve insan toplumu üzerindeki olumsuz etkisi şimdiden çok büyük ve yıllar geçtikçe daha da artacak.”
Ekip, bu değişikliğin kömür, petrol ve doğal gazın yakılmasından kaynaklanan CO2 emisyonlarından kaynaklandığını doğrulayan bilgisayar modellemesi yaptı. Modellemenin gösterdiği gibi, sera gazı emisyonlarının olmadığı bir dünya, son 45 yılda gördüğümüz sıcak hava dalgalarındaki artışa neden olmazdı.
Küresel ısınma
Çalışma aynı zamanda ısı dalgalarının yayılmasına katkıda bulunan hava modellerindeki değişiklikleri de inceliyor. Hava sistemlerini hareket ettiren atmosferik dalgalar zayıflıyor, dolayısıyla ısı dalgaları artık batıdan doğuya eskisi kadar hızlı hareket etmiyor.
Woodwell İklim Araştırmaları Merkezi’nden Jennifer Francis bulgularla ilgili olarak, “Evet, küresel ısınmanın doğrudan etkilerinden biri de sıcak hava dalgalarındaki artıştır,” dedi. “Bu sonuçlar bu gerçeğin yanına kalın bir ünlem işareti koyuyor.”
Derleyen: Feyza ÇETİNKOL
Kaynak: Dünya Bir Fırın Gibi Isınıyor!
Eriyen Buzullar Dünya’nın Dönüşünü Yavaşlatıyor; Günlerin Uzunluğu Değişiyor