Dev Bir Yıldızın Yörüngesinde Jüpiter-Kütlesel Gezegeni Keşfedildi
Gökbilimcilerden oluşan uluslararası bir ekip, HD 208897 olarak bilinen dev bir yıldızı çevreleyen bir Jüpiter kitlesel yabancı dünyayı keşfetti. Yeni tespit edilen ötegezegen, yüksek hassasiyetli radyal hız ölçümleri sonucunda bulundu. Bulgu, 6 Ağustos’ta ArXiv’in ön baskı sunucusunda yayımlanan bir makalede ayrıntılı olarak belirtildi.
HD 208897, Dünya’dan 210 ışıkyılı uzakta bulunan spektral bir K0 devi yıldızıdır. Güneşimizden beş kat daha büyüktür ve yaklaşık 1.25 güneş kütlesi vardır. Yıldız metal zengin ve kırmızı dev dal boyunca yükselişin erken evresindedir. Bilim adamları: “Yıldız parametrelerimiz HD 208897’nin RGB fazının tabanında metal açısından zengin bir yıldız olduğunu gösteriyor.” şeklinde açıklama yaptı.
HD 208897, ana amacı, 50 evrimleşmiş G ve K tipi yıldızların etrafında alt düzeydeki arkadaşları ve gezegenleri araştırmak olan 2007’den 2017’ye kadar süren kapsamlı bir gözlem kampanyasının hedeflerinden biriydi. Bu araştırmanın sonucunda, Ankara Üniversitesi Mesut Yılmaz başkanlığındaki bir grup araştırmacı, HD 208897 de dahil olmak üzere 13 hedefin radyal hız değişimlerinde önemli olduğunu tespit etti.
Araştırmacılar, Antalya’daki TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’ndeki (TUG) 1.5 metrelik Rus Türk Teleskopu (RTT150) üzerine kurulan CoudeEchelleSpektrografını (CES) kullanarak 73 spektrum HD 208897’yi elde etti. Ayrıca, 1.88 metrelik teleskop ve Japonya’daki Okayama Astrofizik Gözlemevi (OAO) ‘da bulunan Yüksek Dağılım EchelleSpektrografi (HIDES) yüksek verimlilikteki fiberfeeding sistemi (HIDES-F) ile bu yıldızın spektroskopik gözlemlerini takip ettiler. Ekip ayrıca, fotometrik değişkenliği kontrol etmek veya herhangi bir transit fenomeni tespit etmek için yıldız Ankara Üniversitesi Kreiken Gözlemevi’nde (AUKR) fotometrik olarak gözlemlendi.
Uzun süren gözlemsel kampanya, gökbilimcilerin periyodik bir sinyal bulmalarını sağladı ve HD 208897’in görünmeyen ve muhtemelen düşük kütleli bir arkadaşının varlığına işaret etti.
Kağıtta: “Bu çalışmada, OAO’deki RTT150 ve 1.88 m’lik teleskopu kullanarak gezegen arama programımızda HD 208897 dev bir yıldızı keşfediyoruz.” denildi.
Araştırmacılar, yeni bulunan gezegenin en az 1.4 Jüpiter kütlesi bulunduğunu açıkladı. Yıldızdan yaklaşık 1.05 AU uzaklıktadır ve ev sahibi yıldızın etrafındaki dönüşünü 353 günde tamamlar.Açıkça, bu ötegezegenin yuvarlağa yakın bir yörüngesi vardır.
Çalışmanın yazarlarına göre, araştırmaları, uzun vadeli gözlemlerin yapılması durumunda, Jüpiter serisinde, hatta dev yıldızın çevresinde daha düşük kütleli gezegenlerin bulunmasının mümkün olduğunu ortaya koyuyor. Ayrıca, gezegen oluşumu senaryolarını anlamamızın önemini de vurguluyorlar.
Araştırmacılar: “Bu keşif, metal bakımından zengin ara-kütleli yıldızların çevresindeki gezegenin oluşumunu ve yıldızların evriminin gezegen sistemi konfigürasyonu üzerindeki etkisini anlamada önemli olacaktır.” dedi.
Daha fazla bilgi için: M. Yilmaz ve ark. K0 dev HD 208897, Astronomi ve Astrofizik (2017) çevresindeki bir Jüpiter kütlesi gezegeni. DOI: 10.1051 / 0004-6361 / 201731184
K0 devi HD 208897 civarındaki bir Jüpiter kitle gezegeni, arXiv: 1708.01895 [astroph.SR] arxiv.org/abs/1708.01895
ÖZET
10 yılı aşkın bir süredir, gelişen G, K tipi yıldızların etrafında gezegen oluşumu ve evrimi hakkındaki bilgimizi genişletmek için altta bulunan arkadaşları bulmak için hassas bir radyal hız (RV) araştırması yaptık. Dev bir yıldız olan HD 208897 için bir iyot (I2) emici hücre kullanarak yüksek hassasiyetli RV ölçümleri yaptık. Ölçümler TUBITAK Ulusal Gözlemevi (TUG, RTT150) ve Okayama Astrofizik Gözlemevi (OAO) ‘da yapılmıştır. Yıldızın RV verilerinde görülen periyodik değişimin kaynağı için, görünmeyen bir Kepler hareketini benimsiyoruz. Arkadaşımız, yıldızın, en az kütlesi m2sini = 1.40MJ olan bir gezegene ev sahipliği yaptığı ve evrimleşmiş orta-kütleli yıldızların etrafında dönen bilinen gezegenlere kıyasla nispeten düşük olduğunu tespit ettik. Planet yaklaşık olarak dairesel bir yörüngede ve P = 353 gün yıldızdan yaklaşık 1 AU mesafede Yıldız metal zengin ve kırmızı dev şantiyedeki yükselişin erken evresindedir Ankara Üniversitesi Kreiken Gözlemevi’ndeki (AUKR) yıldızın fotometrik gözlemleri ve HIPPARCOS fotometrisi RV varyasyonuyla ilişkili periyotlarla birlikte herhangi bir değişiklik belirtisi göstermez, bisector hız analizi veya Ca II ve Halpha çizgilerinin analizi RV ölçümleri ile herhangi bir korelasyon göstermez.
Çeviri: Seda Çetiner
Kaynak:https://phys.org/news/2017-08-jupiter-mass-planet-orbiting-giant-star.html