Çin Rover’ı Tarafından Mars’ta Tuhaf Gömülü Çokgen Yapılar Bulundu
Çin keşif aracı Zhurong, Kızıl Gezegen’in en büyük çarpışma havzalarından birini keşfetmek üzere Mars’a inen ilk Çin misyonuydu: Utopia Planitia. Bu bölge 1976 yılında Viking 2 tarafından ziyaret edilmişti ve onlarca yıllık teknolojik ilerleme Zhurong’un bölge hakkında yeni bilgiler sunabileceği anlamına geliyordu. Ve bunlardan bazıları gezegenin yüzeyinin altından geldi. Keşif aracı yüzeyin altına gömülü 16 çokgen yapı buldu.
Araştırmacılar bunların, başlangıçta yüzeyde olan arazide çatlakların oluşmasına yol açan donma-çözülme döngüleri bağlamında oluştuğuna inanmaktadır. Mars’taki diğer arazilerde görüldüğü gibi, süblimleşme ve donma araziyi tuhaf şekillerde oyabilir (örümcekler gibi) ve öyle görünüyor ki bu süreç Mars’ta yeni bir şey değil. Milyarlarca yıldır devam ediyor olabilir.
Zhurong’un radarından elde edilen çalışma, bu çatlak arazinin ve poligonal yapısının bir kısmının gömülebileceğini gösteriyor. Oluşum 35 metre (115 feet) yerin altındaydı. Daha önceki çalışmalar bölgenin dikey katmanlarına odaklanmıştı. Bu, kabaca 3 milyar yıl önce havzayı dolduran birkaç epizodik sel olduğunu gösteriyordu. Yeni çalışma bunun yerine 1,9 kilometre (1,2 mil) boyunca radar analizine bakarak katmanların yatay olarak nasıl olduğunu ortaya çıkardı.
Utopia Planitia’nın altında gömülü poligonal yapı için oluşum senaryosu.
Mars eskiden volkanik bir dünyaydı: Güneş Sistemi’ndeki en yüksek yanardağ Mars’ta bulunuyor. NASA’nın InSight aracı tarafından Kızıl Gezegen’de kaydedilen mars depremleri ile bazı jeolojik faaliyetler günümüzde de devam etmektedir.
Bu nedenle araştırmacılar gömülü yapının lav kökenli olma ihtimalini göz önünde bulundurdular. Dünya’da Giant’s Causeway gibi bunların birkaç örneği var. Ancak, Zhurong’un keşif yaptığı yerde bazaltik ekstrüzyonlara dair bir kanıt yoktu. Ekip, yapıların tortul olduğundan, değişen iklimlerde termal süreçlerden oluştuğundan emin.
Bu da bu çalışmanın ilgi çekici bir sonucu. Eğer çokgen yapılar donma ve çözülme olayları gerektiriyorsa, eski Mars’ın iklimi çok daha değişken olmalıydı. Utopia Planitia düşük-orta enlemlerde yer alıyor. Bölge Mars ekvatorunun 25 derece kuzeyindedir. Ancak gezegen daha yüksek bir eğikliğe sahip olmuş olabilir, bu nedenle bölge çılgınca farklı mevsimler yaşamış olabilir.
Katmanlar geçmişte daha fazlasının yaşandığını gösteriyor. Çokgen yapılar, kendilerine hiç benzemeyen malzeme katmanlarına gömülmüştür. Belki de onları oluşturan ıslak ortam ortadan kalkmış ya da bilinmeyen başka bir jeolojik olay meydana gelmiştir.
“Düşük enlemlerde (∼25° N) meydana gelen ve büyük olasılıkla termal büzülme çatlamasıyla oluştuğu yorumlanan poligonal arazi, erken Mars’ın yüksek eğikliği için ikna edici bir durum oluşturmaktadır. Gömülü paleo-poligonal arazinin üzerini örten malzemelerle birlikte yüzey altı yapısı, bundan bir süre sonra kayda değer bir paleoiklimsel dönüşüm olduğunu göstermektedir.”
Kaynak: https://www.iflscience.com
Derleyen: Figen Berber
Çin’in Mars Keşif Aracı Zhurong, Mars’tan Yeni Görüntüler Paylaştı
One thought on “Çin Rover’ı Tarafından Mars’ta Tuhaf Gömülü Çokgen Yapılar Bulundu”
Geri bildirim: Evrende Sıradışı Bir Hayat Mı Var? Moleküler Bulutlarda Yaşam