Büyüleyici Video Dünya’nın 4 Milyar Yıllık Evrimini 4 Dakikada Gösteriyor
Yaklaşık 4,5 milyar yıl önce, Güneş sisteminde sonunda günümüz Dünya’sına dönüşen bir erimiş kaya parçası oluşmaya başladı.
Bir sanatçı ve bilgisayar bilimcisi olan David A. Roberts, milyarlarca yıllık geçişleri dört dakikalık bir simülasyona dönüştüren büyüleyici bir videoda gezegenin evrimsel hikayesini yarattı.
Destansı hikaye, hala istikrarlı bir dünya oluşturmakta olan aşırı sıcak ve krater dolu bir protoplanet ile başlıyor.
Video, yaklaşık 3 milyar yıl önce oluşmaya başlayan levha tektoniğini gösteren düz bir Dünya görünümüne geçiş yapıyor.
Robert, evrimsel zaman çizelgesinde ilerlerken, izleyicilere gezegende akan suyu ve yüzeyin üzerinde yükselen kıtaları temsil eden renkli özellikler gösteriyor.
Videonun sonunda, dünya çapındaki kıtalardan parlayan parlak ışıklar gösteriliyor ve bu, bir zamanlar kıpkırmızı olan dünyada artık insanların yaşadığını gösteriyor.
Roberts, “Erken dünyanın başlangıcını sonlandırırken, hız gündüz ve gece arasında bir döngüye dönüşüyor, tektonik hareketler algılanamaz hale geldikçe arazi sabitleşiyor” dedi.
‘İnsanlık, gezegenin yüzeyini kolonileştirmeye devam ederken, gece benzeri görülmemiş ışık desenlerini ortaya çıkarıyor.’
Roberts, grafik programlama dili OpenGL’nin bir parçası olan GLSL parça gölgelendiricilerinde büyüleyici simülasyonu yarattı.
Açılış çekimi, şu anda Venüs’te olduğu gibi cehennem koşullarına sahip olduğu söylenen kraterle dolu protoplanetten geliyor.
Kabuk kararsızdı ve asteroitler ve kuyruklu yıldızların bombardımanı, milyonlarca yıldır devam eden aşırı ısıya yol açtı.
Ardından, yaklaşık iki ila üç milyar yıl önce tektonik plakalar birer birer oluşmaya başladı.
2015 yılında yapılan bir araştırma, gezegenin derinliklerinden geniş bir erimiş manto tüyünün yükseldiğini ve yüzeyin altında birikerek yukarıdaki sert kabuğun veya litosferin zayıflamasına neden olabileceğini gösteriyor.
Bu zayıf nokta, derin mantodan daha fazla malzeme orada biriktiğinde zamanla gerilecek ve daha sonra tektonik plakaların sınırlarını oluşturacak şekilde büyüyen bir yırtık oluşturacaktı.
Videonun bir sonraki bölümü, çok daha istikrarlı bir gezegende akan suların ve kıtaların oluşumunu gösteriyor.
Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’ne göre, yaklaşık 3,8 milyar yıl önce, atmosferdeki hidrojen sülfür, metan gibi gazlar soğuduğunda ve şu anda Dünya’nın okyanusu olarak bildiğimiz havzaları dolduran yağmura dönüşen suya dönüştüğünde okyanuslar oluşmaya başladı.
Su, Dünya’nın yüzeyindeki büyük oyuklara akarken, ilkel okyanus ortaya çıktı ve yer çekimi kuvvetleri suyun gezegenden ayrılmasını engelledi.
Su Dünya’da aktıktan sonra, kıtalar aynı zamanlarda ortaya çıkmaya başladı, bilim insanları bunun Dünya’nın levha tektoniğinin başlamasından kaynaklandığını söylüyorlar.
Bir süper kıta olan Pangea, yaklaşık 300 milyon yıl önce vardı ve bugün bildiğimiz kıtaları oluşturan parçalara ayrılmaya başladı.
Robert ayrıca, gezegenin arazisini ve mevsimlerini değiştiren Dünya’yı çevreleyen atmosferik iklim modellerini de yakaladı.
Roberts, “İklim, bir gezegendeki yaşamın dağılımını etkiler” dedi.
‘Yağmur desenleri ve sıcaklık değişimleri, bitki büyüme oranlarını belirler. ‘Mevsimler değiştikçe, otoburlar, kendilerini sürdürmek için yeterli bitki örtüsüne sahip bölgelere göç ederler. “Ve onlar bitki örtüsünü takip ederken, avcılar da onları takip ediyor.”
Roberts’ın simülasyonunun sonlarına doğru, insanların dünyayı ele geçirdiğine dair fikirler aşikar hale geliyor.
Bir zamanlar çorak arazi, gezegeni kirleten fosil yakıtları kullanan teknolojik olarak gelişmiş bir uygarlığı işaret eden parlak ışıklarla parlıyordu.
Roberts,“Son bölüm, olası bir geleceği göstermeyi amaçlıyor, ancak belki de imkansız bir gelecek” dedi.
“Dramatik olmasını istedim, bu yüzden kelimenin tam anlamıyla tüm fosil yakıtların yakıldığı özellikle aşırı bir sonucun bir örneği, ancak böyle bir varsayım hakkında okuduğum bilimsel makalelere dayanarak, etkileri gerçekçi tutmaya çalıştım.” dedi.
Harita 520 milyon yıl önce kıtaların nasıl değiştiğini gösteriyor.
Derleyen: Feyza ÇETİNKOL
Bilginin Kültürel Yayılımı 400.000 Yıl Önce Başladı
/Büyüleyici Video Dünya’nın 4 Milyar Yıllık Evrimini 4 Dakikada Gösteriyor/