Bir Katrilyon Ton Elmas Dünya’nın Derinliklerinde Sıkışmış Olabilir
Bilim insanları Dünya’nın üst mantosunun bileşimini tahmin etmek için ses dalgalarını kullandılar ve yaklaşık bir katrilyon ton elmasın ayaklarımızın altında 160 kilometre (100 mil) derinlikte bir yerde gömülü olabileceğine dair kanıt buldular.
Onlarca yıllık sismik aktivite verilerine dayanan araştırma 2018 yılında Geochemistry, Geophysics, Geosystems dergisinde yayınlandı.
Sismograflar, depremler gibi Dünya içindeki tüm hareketlerden kaynaklanan dalgaları kaydederler. Bunlar, içinden geçtikleri malzemeye bağlı olarak belirli hızlarda hareket eden mekanik dalgalardır.
Araştırmacılar bu verilere dayanarak Dünya’nın içinin nasıl olduğunu yeniden inşa etmeye çalıştılar ve bu noktada ilginç bir şeyle karşılaştılar.
Sismik dalgaların açıklama olmaksızın hızlanma eğiliminde olduğu belirli bölgeler buldular. Bu bölgeler “kratonik kökler” olarak adlandırılır ve kıtasal tektonik plakaların en eski, en hareketsiz bölümleridir. Bazen 320 kilometre (200 mil) derinliğe kadar uzanan baş aşağı dağlar olarak görülürler.
Ekip, sismik verileri açıklamak için bu köklerin olası bileşimiyle oynamaya başladı. Bu yapılar yüzde 1 ila 2 arasında elmas içeriyorsa, sismik dalgaların hızının mantıklı olduğu sonucuna vardılar.
Bu, kabuk ve mantodaki toplam malzeme miktarı açısından çok fazla görünmeyebilir, ancak beklenenden 1.000 kat daha fazla elmastır.
MIT’den kıdemli yazar Dr. Ulrich Faul 2018’de yaptığı açıklamada, “Bu, elmasın belki de egzotik bir mineral olmadığını, ancak [jeolojik] ölçekte nispeten yaygın olduğunu gösteriyor” dedi.
Dr. Faul sözlerini şöyle sürdürdü: “Onlara ulaşamıyoruz ama yine de orada daha önce düşündüğümüzden çok daha fazla elmas var.”
Faul, “Bu ikinci derece bir kanıt ama hepsini bir araya getirdik” diye ekledi. “Her açıdan tüm farklı olasılıkları gözden geçirdik ve geriye makul bir açıklama olarak sadece bu kaldı.”
Elmaslar, yerkabuğunun altında bulunan son derece yüksek sıcaklık ve yüksek basınç koşulları altında oluşur. Nadir bulunmalarının nedeni, yüzeye sadece kimberlit adı verilen bir kayadan yapılmış jeolojik boruları oyan belirli patlamalarda yaklaşmalarıdır. Bu nedenle yerkabuğunun derinliklerinde yoğun olarak bulunmaları çok da tuhaf bir hipotez değil.
Çalışma Geochemistry, Geophysics, Geosystems dergisinde yayımlandı.
Kaynak: https://www.iflscience.com
Derleyen: Figen Berber