500 Milyon Yıl Öncesine Ait Radyodontlar Tarih Öncesi Silahlanma Yarışını Tetiklediler
Yeni bir araştırmaya göre, tırtıklı dişlerle dolu dairesel bir ağzı olan tuhaf deniz canavarı, gözlerini geliştirdiğinde tarih öncesi bir ‘silahlanma yarışını’ tetikledi.
Radyodontlar okyanusları 500 milyon yıldan daha uzun bir süre önce dolaştı ve Dünya gezegeninde ortaya çıkan en eski hayvan türlerinden biriydi.
Şimdi yeni bir çalışma, yiyecek ararken, avlarını uyum sağlamaya veya ölmeye zorlarken ve evrimde bir dalgalanmayı tetiklerken büyük gözlerinin onlara nasıl bir avantaj sağladığını ortaya çıkardı.
O sırada diğer hayvanların da gözleri varken, radyodontların gözleri özellikle karmaşıktı ve okyanusun loş ışıklı alanlarında onlara avantaj sağlıyordu.
Çalışmanın baş yazarı John Paterson, bugün gördüğümüz yaşam çeşitliliğine neden olan şeyin bu ‘silahlanma yarışı’ olduğunu söyledi.
Dedi ki: ‘Radyodontlar gerçekten tuhaf varlıklar; çünkü birbirine yapışmış çeşitli hayvan parçalarının bir karışımı gibi görünüyorlar.
Kafanın avını yakalamak için bir çift büyük dikenli uzantıları, tırtıklı dişleri olan dairesel bir ağzı ve büyük bir çift gözü vardır.
Vücudun geri kalanı, vücudun her iki yanında bir dizi yüzme kanatları ile bir kalamar gibi görünüyor.
Şöyle devam etti: ‘Onlar gezegenin tarihinde ortaya çıkan ilk hayvanlardan bazılarıdır’.
Avlanma için çok iyi donanımlı oldukları için, özellikle de uzun vadeli hayatta kalma söz konusu olduğunda, mükemmel görüşleriyle avlarına çok fazla baskı uyguladılar.
Bu nedenle, av türlerinin bu baskıya tepki olarak uyum sağlaması ve gelişmesi gerekiyordu, aksi takdirde yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacaklardı.
Bu sözde “silahlanma yarışı”, yırtıcılar ve avlar arasında zaman içinde sürekli bir evrimsel savaştı; yırtıcılar daha iyi “silahlar” uyarladılar ve avlarını savunmalarını geliştirdiler.
Bu silahlanma yarışının, bugün gördüğümüz yaşam çeşitliliğinden büyük ölçüde sorumlu olması olasıdır.
“Hayvanlar 500 milyon yıl önce birbirlerini yemeye başladığında, şüphesiz zaman içinde yeni türlerin evrimleşmesiyle sonuçlanan karmaşık ekolojik etkileşimlerden oluşan genişleyen bir ağ başlattı.”
Dr Paterson ve ekibi, Güney Avustralya’nın Kanguru Adası’ndaki Emu Bay Shale’deki fosilleri inceledikten sonra sonuçlarına ulaştı.
Yakın zamana kadar, radyodont gözler hakkında nispeten az şey biliniyordu, ancak daha büyük, daha iyi göz örneklerinin keşfi bir atılımın yolunu açtı.
Bir göz örneğinde 28.000 lens vardı. Bu sayı yalnızca yusufçuk gibi böceklerle rekabet edebilir.
Dr Paterson şunları söyledi: ‘Radyodontların hayvan yaşamı tarihindeki en büyük ve en karmaşık gözlerden bazılarına sahip olduğunu gösterdik.
Sadece keskin bir görüşe sahip olmakla kalmadılar, aynı zamanda okyanustaki farklı ışık seviyelerini görebiliyorlardı.
Bu, gün ışığının neredeyse tamamen kaybolduğu alaca karanlık kuşağının karanlık derinliklerini 1.000 metreye kadar içerir. ‘
Radyodontlar, var olan en eski ve en ilkel eklem bacaklılardan bazılarını temsil ediyor.
“Belki de onlarsız, böcekler, örümcekler, kabuklular ve kırkayaklar da dahil olmak üzere günümüzde yaşayan muazzam çeşitlilikteki eklem bacaklıları göremezdik.”
En eski radyodont fosilleri yaklaşık 518 milyon yıl öncesine dayanıyor ve tam olarak ne zaman yok oldukları belli olmasa da canlılar 400 milyon yıl öncesine kadar hayatta kalmış gibi görünüyor.
Yırtıcıların farklı bir düzeni, boyutları iki metreden uzun ile birkaç santimetre arasında değişiyordu.
Dr Paterson, “Şu anda bilinen birçok tür var ve çeşitli diyetlere sahip oldukları oldukça açık hale geldi” dedi.
Bazıları zamanlarının büyük avları yiyen tepe avcıları yani Büyük Beyaz Köpekbalıkları olabilirdi.
Ancak, diğer türler muhtemelen küçük planktonları yedi.
İlginç bir şekilde, var olan en büyük radyodontlar, günümüzün dev balinalarından bazılarının diyetine benzeyen bu küçük organizmaları yiyenlerdir.
“Oldukça geniş olduğu için, bazılarının belki on yıllara göre hatırı sayılır bir ömrü olması mümkündür, ancak bu spekülatiftir.”
Dr Paterson ve meslektaşları Gregory Edgecombe ve Diego García-Bellido bulgularını Science Advances dergisinde yayınladılar.
Derleyen: Feyza ÇETİNKOL
Kaynak: daily
/500 Milyon Yıl Öncesine Ait Radyodontlar Tarih Öncesi Silahlanma Yarışını Tetiklediler/