İnsansı Fareler Yaşlanmayı Geri Alabilir mi?
WSU araştırmacıları, insan benzeri kısa telomerlere sahip HuT fareleri yaratarak yaşlanma, kanser ve uzun ömürlülük üzerine çığır açan çalışmalara olanak sağladı. Bu yenilik, telomerleri koruyan ve sağlık süresini uzatan yeni tedavilere yol açabilir.
Washington Eyalet Üniversitesi bilim insanları, yaşlanma karşıtı araştırmaları hızlandırmaya yardımcı olabilecek genetiği değiştirilmiş fareler geliştirdi.
Dünya çapında araştırmacılar, insan ömrünü hücresel düzeyde uzatmanın sırlarını çözmeye çalışıyorlar; burada yaşlanma, kromozomların uçlarında ayakkabı bağı ucu gibi işlev gören ve çözülmeyi önleyen koruyucu kapaklar olan telomerlerin kısalması nedeniyle kademeli olarak gerçekleşiyor. Telomerler zamanla kısaldıkça, hücreler sağlıklı büyüme için bölünme yeteneklerini kaybeder ve bazıları sonunda ölmeye başlar.
Bununla birlikte, telomerleri hücresel düzeyde incelemek insanlarda zor olmuştur.
WSU araştırma ekibi tarafından yapılan ve Nature Communications dergisinde yayınlanan bir keşif, genetiği değiştirilmiş bu farelerin gelecekteki çalışmalarda kullanılmasının önünü açtı.
WSU Eczacılık ve Eczacılık Bilimleri Fakültesi Profesörü Jiyue Zhu liderliğindeki araştırma ekibi, insan benzeri kısa telomerlere sahip fareler geliştirerek, insan vücudunda ve organlarda meydana gelen hücresel yaşlanmanın incelenmesine olanak sağladı. Normalde farelerin telomerleri insanlardan 10 kat daha uzundur.
Zhu, “Bu, gerçekten insanlaştırılmış telomerlere sahip ilk fare modeli çünkü bu modelde telomeraz yetişkin dokularda ifade edilmiyor” dedi. “Makalemiz insan benzeri telomerler sergilediklerini gösteriyor. Şimdi bu farelerin nasıl yaşlandığını gözlemlemeyi hedefliyoruz.”
Kanser ve Uzun Ömür Araştırmaları için Çıkarımlar
İnsanlaştırılmış telomerleri nedeniyle HuT fareleri olarak adlandırılan bu fareler, Zhu’nun ekibinin çok sayıda araştırma projesini ilerletmesini sağlıyor. Odaklanılan temel alanlar arasında kısa telomerlerin kansere yakalanma olasılığını nasıl azalttığının ve insan ömrünü nasıl etkilediğinin incelenmesinin yanı sıra, bireylerin sağlık süresini (yaşa bağlı hastalıklardan arınmış yaşam süresi) uzatmaya yönelik stratejilerin araştırılması da yer alıyor.
Çalışmanın gelecekteki ilaç ve tedavilerin geliştirilmesi için önemli etkileri var. Uzun vadede, telomerleri korumak için hücreleri harekete geçirmeyi ve potansiyel olarak yaşam sürelerini uzatmayı amaçlayan yaşlanma karşıtı stratejilerin önünü açabilir. Zhu, birçok hastalığın hücresel düzeyde ortaya çıktığını, bu nedenle ilaçları orada hedeflemenin ortak bir strateji olduğunu belirtti.
Telomeraz seviyeleri çok önemlidir çünkü kanser hücreleri hızla bölünür ve telomerlerini korumak için yüksek miktarda telomeraza ihtiyaç duyar. “Hedeflerimizden biri kanser hücrelerinde telomeraz ifadesini azaltmak ve bu aktif bir araştırma alanı.”
Zhu, fare modelinin çoklu yaşlanma çalışmalarına olanak sağladığını söyledi. İşbirlikçilerinden biri olan WSU Elson S. Floyd Tıp Fakültesi araştırmacısı Christopher Davis, uykunun insan sağlığını nasıl etkilediğini inceliyor. Grup, uyku yoksunluğu stresinin ve diğer yaşam streslerinin telomer düzenlemesini ve yaşlanmayı nasıl etkilediğini görmek için HuT farelerini kullanacak.
On Yıldır Devam Eden Araştırma
Zhu telomer çalışmalarına 1990’ların ortalarında, telomerler ve kanserin anlaşılmasında öncü olan araştırmacılar ve Nobel Ödülü sahipleri Elizabeth Blackburn ve J. Michael Bishop’un yanında başladı. Zhu, WSU’ya 2014 yılında katıldı.
HuT farelerinin geliştirilmesi 10 yıl önce, o ve diğer araştırmacılar insanlarda telomer düzenlemesi ve bunun hayvanlardan nasıl farklı olduğu konusunda daha derin bir anlayış kazandıklarında başladı. Daha önce, telomerlerin insan yaşlanma sürecini nasıl düzenlediği sadece petri kabındaki izole insan hücreleri kullanılarak incelenebiliyordu. Zhu, “Bu fare modeli, yaşlanma sürecini bütün bir organizmada gözlemlememize olanak tanıdığı için oldukça farklı” dedi. “Fareler organ yapısı, genler ve genetik yapı bakımından insanlara benziyor.”
Zhu, WSU ekibinin fareleri diğer araştırma ekipleriyle paylaşarak yaşlanma, insan ömrü ve kanser üzerine yapılan çalışmaları ilerletmeyi umduğunu söyledi. “Yaşlanma ve kanser üzerine çalışan binlerce insan var ve yeni fare modelinin dünya çapındaki bilim insanlarına bu süreçleri keşfetmeleri için değerli bir araç sağladığına inanıyoruz.”
Zhu, insan replikatif yaşlanmasını simüle eden fare modelini daha da geliştirmeye ve kanser etkilerini araştırmaya yönelik çalışmalar için 5 milyon dolar hibe aldı. Bu fon Ulusal Yaşlanma Enstitüsü, Ulusal Genel Tıp Bilimleri Enstitüsü ve ABD Savunma Bakanlığı’ndan alınan hibeleri içermekte olup, sonuncusu telomer uzunluğunun melanom kanseri hücrelerini nasıl etkilediğini incelemek içindir.
Kaynak: https://scitechdaily.com
Bilim İnsanları Fareleri Genç Tutup Ömrünü Uzatan İlaç Geliştiriyor