Yapay Zeka Yaşamınızı ve Ölümünüzü Tahmin Etmeyi Öğreniyor

Yapay Zeka Yaşamınızı ve Ölümünüzü Tahmin Etmeyi Öğreniyor

Araştırmacılar, insan hayatını bir dizi olay ve durum olarak ele aldı ve zincirdeki bir sonraki olayı tahmin etmek için bir yapay zeka modeli eğitti.

Yapay zeka 6 milyon Danimarkalıdan alınan veriler üzerinde eğitildikten sonra, ölüm zamanını tahmin etme doğruluğu %78’e, başka bir şehre taşınma doğruluğu ise %73’e ulaştı.

Bilim insanları, haklı olarak böyle bir modelin sonuçlarının tahmin edilmesinin zor olduğuna inandıklarından, modeli kamuya açık hale getirmek için acele etmiyorlar. Ancak uyarıyorlar: sigorta şirketlerinin halihazırda benzer modeller kullanıyor olması mümkün.

Bilim insanları modele life2vec (yani bir yaşam tanımını sayısal bir vektöre dönüştürme) adını verdiler. Bilim insanları, derin öğrenme modellerinin çok çeşitli tıbbi ve sosyal “yaşam olaylarını” tahmin etmek için ortaya çıkarabileceği kalıpları ve ilişkileri keşfetmeyi amaçlıyor.

“Bu, insan hayatını tahmin etmek için çok genel bir çerçeve. Uygun eğitim verisine sahipseniz her şeyi tahmin edebilir” diyor makalenin ortak yazarı Sune Lehmann.

“Model sağlık durumunu, çocuk sayısını veya obeziteyi tahmin edebilir. Ya da örneğin kimin kansere yakalanıp kimin yakalanmayacağını tahmin edebilir. Ne kadar para kazanacağınızı da tahmin edebilir.”

Model ChatGPT ile aynı iş akışını kullanıyor, ancak kelimeler ve dil ifadeleri yerine “yaşam olayları” kümelerini analiz ediyor: doğum zamanı ve yeri, eğitim, sosyal yardımlar ve hatta çalışma programları.

Lehmann “Hayat basitçe bir olaylar dizisidir: insanlar doğar, hastalanır, okula gider, yeni bir yere taşınır, evlenir vb. Bu tür herhangi bir olay bir vektör olarak temsil edilebilir,” dedi.

Bilim insanlarının çalışmalarının duyurulmasıyla birlikte yeni bir “ölüm hesaplayıcısı” ortaya çıktı ve dolandırıcılık siteleri insanları kandırmaya başladı. Dolandırıcılar, kişisel özel verilerini vermeleri karşılığında belirli bir kişinin beklenen yaşam süresini tahmin etmeyi teklif etti.

Danimarkalı bilim insanları modelin tamamen kapalı olduğunu ve şu anda sadece dar bir uzman grubunun kullanımına açık olduğunu vurguluyor.

Altı milyondan fazla veri

life2vec modeli, Danimarka’nın resmi istatistik kurumu tarafından toplanan yaklaşık altı milyon Danimarkalıdan alınan anonim veriler üzerinde eğitildi.

Ölüm tahmini söz konusu olduğunda algoritma yüzde 78 oranında doğru çıktı; bir kişinin başka bir şehre mi yoksa ülkeye mi taşınacağını tahmin etmek ise yüzde 73 oranında doğru çıktı.

Lehmann “35 ile 65 yaşları arasında oldukça genç bir grubu ele alıyoruz. Daha sonra 2008’den 2016’ya kadar sekiz yıllık bir dönemi temel alarak kişinin önümüzdeki dört yıl içinde ölüp ölmeyeceğini tahmin etmeye çalışıyoruz” diyor.

Bilim insanlarının ölümlerin az olduğu bir yaş grubuna odaklanmaları, algoritmanın güvenilirliğini test etmelerini sağladı.

Geri bildirim
Model henüz laboratuvar dışında kullanıma hazır değil. Lehmann, “Şu anda bu, neyin mümkün olup neyin olmadığını araştırdığımız bir araştırma projesi” diyor.

Ancak Lehmann bu tür araştırmaları sadece meslektaşlarının yapmadığına inanıyor. Birçok büyük şirketin bunu yaptığına inanıyor:

“Muhtemelen bu tür modeller inşa ediyorlar, ancak bu modeller hakkında konuşmuyorlar. Sadece reklamlarınızı doğru hedeflemek ya da daha fazla ürün satmak için bu modelleri oluşturuyorlar.”

Lehmann, “muhtemel ölüm tarihi gibi hassas bilgilerin bir kişiyi nasıl etkileyeceğini anlamak için kamuya açık ve açık geri bildirimlerin önemli olduğunu” vurguluyor.

Danimarkalı bir veri etiği uzmanı olan Pernille Tranberg, sigorta şirketlerinin zaten benzer algoritmalar kullandığına inanıyor: “Sizi kronik hastalık riski yüksek bir gruba koyduklarını düşünün.

Bu durumda daha yüksek sigorta primleri ödemek zorunda kalırsınız ya da bir bankadan kredi alamazsınız. Ölüm riski çok yüksek bir gruptaysanız kamu sağlık hizmeti bile alamazsınız: sizi tedavi etmeyi reddederler.

Bilim insanları, ölüm için bireysel risk eğrisinin son derece hassas bir bilgi olduğunun ve herkesin hayatını etkileyebileceğinin farkındalar. Ancak hayatlarımız giderek daha dijital hale geliyor ve yapay zeka eğitimi için veri haline geliyor. Bu da yapay zekanın yaşam olaylarımızı ve ölümlerimizi tahmin etmede giderek daha doğru olacağı anlamına geliyor.

Derleyen: Feyza ÇETİNKOL

Kaynak: Yapay Zeka Yaşamınızı ve Ölümünüzü Tahmin Etmeyi Öğreniyor

Öğrenciler Ulaşılması Zor Yerlerde Çekim Yapmak İçin Bir “Cyborg Hamam Böceği” Geliştirdi