Ölü Gibi Görünen Ancak Ölü Olmayan Tibetli Rahiplerin Tuhaf Vakası
Bu kesinlikle oluyor ve kesinlikle tuhaf. Bazı keşişlerin görünürdeki ölümlerinden sonra bedenleri, genellikle iki ya da üç hafta gibi olağanüstü bir süre boyunca çürümeden meditasyon pozisyonunda kalmaktadır.
Ölümü bir olaydan ziyade bir süreç olarak gören Tibetli Budistler, ruhun fiziksel bedenle işinin henüz bitmediğini ileri sürebilirler. Onlar için thukdam, zihnin yavaş yavaş çözülmesine ve sonunda artık bedene bağlı olmayan evrensel bir bilinç durumuna dağılmasına izin veren bir “berrak ışık” meditasyonuyla başlar. Beden ancak o zaman ölmekte özgürdür.
Buna ister inanın ister inanmayın, bu büyüleyici bir olgudur: gerçek şu ki, bedenleri diğer bedenler gibi çürümemektedir. (Dünyanın başka yerlerinde de açıklanamayan birkaç gecikmiş çürüme vakası daha olmuştur).
Thukdam’da neler olup bittiğine dair bilimsel araştırma, Tibet Budizmi’nin en yüksek rahibi olan Dalai Lama’nın dikkatini ve desteğini çekti. Lama’nın yaklaşık 20 yıldır bu bilmeceyi çözecek bilim insanları aradığı bildiriliyor. Bilimin destekçisi olan Dalai Lama, “Budizm ve bilim dünyaya karşıt bakış açıları değil, aynı amaca yönelik farklı yaklaşımlardır: gerçeği aramak” diye yazmıştır.
Bu fenomen üzerine şimdiye kadar yapılan en ciddi çalışma Wisconsin-Madison Üniversitesi Sağlıklı Zihinler Merkezi’nin Thukdam Projesi tarafından yürütülmektedir. Nörobilimci Richard Davidson merkezin kurucularından biridir ve farkındalık hakkında yüzlerce makale yayınlamıştır.
Davidson thukdam ile ilk kez Tibetli keşiş arkadaşı Geshe Lhundub Sopa’nın 28 Ağustos 2014’te resmi olarak ölmesinin ardından karşılaştı. Davidson onu en son beş gün sonra görmüş: “Kesinlikle hiçbir değişiklik yoktu. Gerçekten oldukça dikkat çekiciydi.”
Şimdiye kadarki bilim
Thukdam Projesi bu kış ilk yıllık raporunu yayınladı. Raporda, elektroensefalogramların thukdam uygulayan ve en az 26 saattir ölü olan 13 keşişte herhangi bir beyin aktivitesi tespit edemediği yakın tarihli bir çalışma ele alındı. Davidson çalışmanın kıdemli yazarıydı.
Bazıları “işte bu kadar” deme eğiliminde olsa da Davidson bu araştırmayı daha uzun bir yolun ilk adımı olarak görüyor. Thukdam Projesi’nde yer almayan filozof Evan Thompson ise Tricycle’a şunları söylüyor: “Eğer thukdam’ın beyinde ölçebileceğimiz bir şey olduğu düşünülüyorsa, bu çalışma bakmamız gereken doğru yerin burası olmadığını gösteriyor.”
Her halükârda soru şu: Görünüşe göre ölmüş olan bu keşişlerin çürümeye başlaması neden bu kadar yavaş? Çevresel faktörler süreci biraz yavaşlatabilir veya hızlandırabilirken, genellikle çürüme ölümden yaklaşık dört dakika sonra başlar ve ertesi gün boyunca oldukça belirgin hale gelir.
Dalai Lama’nın dediği gibi:
“Bilimin var olmadığını bulduğu şeyi hepimiz var olmadığını kabul etmeliyiz, ancak bilimin yalnızca bulamadığı şey tamamen farklı bir konudur. Bilincin kendisi buna bir örnektir. İnsanlar da dahil olmak üzere duyarlı varlıklar yüzyıllardır bilinci deneyimlemiş olmalarına rağmen, bilincin gerçekte ne olduğunu, tam doğasını ve nasıl işlediğini hala bilmiyoruz.”
Thukdam araştırmacıları ölüm sonrası bilincin bir tür sinyalini aramaya devam ederken, bilincin ilk etapta ne ve nerede olduğunu sormak doğru olacaktır. Bu, Big Think okurlarının aşina olduğu bir sorudur. Her zaman yeni teoriler hakkında yazıyoruz: bilinç kuantum düzeyinde gerçekleşir; bilinç her yerdedir.
Ancak Thukdam Projesi üyesi Tibetli tıp doktoru Tawni Tidwell’e göre şu ana kadar beynin ötesinde bilincin izlerini arayan araştırmalar hiçbir yere varamadı. Bununla birlikte, bazı Tibetli rahiplerin evlerine götürebilecekleri tıbbi bilgiler için ABD’ye gelmiş olmaları onu cesaretlendiriyor. Tibet’e geri döndüklerinde şöyle diyor: “Ölçen, kurcalayan ve dürten Batılılar değil. Emory’de eğitim gören rahipler yapıyor.”
Kaynak: https://bigthink.com
Derleyen: Figen Berber