Nihayet Tardigradların Aşırı Koşullarda Nasıl Hayatta Kalabildiğini Biliyoruz

Nihayet Tardigradların Aşırı Koşullarda Nasıl Hayatta Kalabildiğini Biliyoruz

Tardigradlar zorlu ortamlarla karşılaştıklarında, hücrelerindeki yüksek seviyedeki serbest radikaller, aşırı zorluklara dayanabilecekleri bir uyku halinin başlamasını tetikler.

Tardigradlar ekstrem ortamlara dayanma yetenekleriyle ünlüdür ve şimdi bunu nasıl yaptıklarını biliyoruz.

Hücrelerindeki minik moleküler sensörler, serbest radikal adı verilen çok fazla zararlı molekül ürettiklerinde bunu algılayarak hareketsiz bir durumu tetikleyebiliyor.



Bazen su ayıları olarak da adlandırılan tardigradlar, dünyanın dört bir yanında bulunabilen sekiz bacaklı, mikroskobik omurgasızlardır.

Dondurucu sıcaklıklar veya yoğun radyasyon gibi olumsuz koşullarda, bu yaratıklar büzüşerek tun adı verilen kuru bir top haline gelir ve derin bir kış uykusuna yatarlar.

Batı Virginia’daki Marshall Üniversitesi’nden Derrick Kolling, “Tardigradlar aşırı koşullar altında gelişmezler, ancak kışı geçirebilirler” diyor. “Bu duruma nasıl girebildiklerini anlamak istedik.”

Kolling ve meslektaşları bunu araştırmak için tardigradları yüksek düzeyde hidrojen peroksit, şeker veya tuza ya da -80°C sıcaklığa maruz bıraktı. Bu streslerin bir sonucu olarak, tardigradlar oksijen serbest radikalleri adı verilen zararlı, yüksek reaktif moleküller üretir.

Chapel Hill’deki North Carolina Üniversitesi’nden ekip üyesi Leslie Hicks, serbest radikallerin daha sonra diğer moleküllerle reaksiyona girdiğini söylüyor.

Ekip, serbest radikallerin vücuttaki proteinlerin yapı taşlarından biri olan sistein adlı bir amino asidi oksitlediğini tespit etti. Bu reaksiyonlar proteinlerin yapılarını ve işlevlerini değiştirmelerine neden olarak uyku halinin başlangıcını işaret ediyor.

Sistein oksidasyonunun engellendiği deneylerde, tardigradlar bir tun durumuna giremedi. “Sistein bir tür düzenleyici sensör gibi davranıyor,” diyor Hicks. “Tardigradların çevrelerini hissetmelerini ve strese tepki vermelerini sağlıyor.”

Koşullar iyileştiğinde, ekip sisteinin artık oksitlenmediğini ve bunun da tardigradlara tunlarından uyanmalarını söylediğini tespit etti.

Hicks, “Bunun evrensel olarak korunmuş bir koruma mekanizması olup olmadığı ve tardigrad türleri arasında korunup korunmadığı gerçekten önemli sorular” diyor.

Cevapların yaşlanma sürecini ve hatta uzun süreli uzay yolculuğunu nasıl başaracağımızı daha iyi anlamamıza yardımcı olabileceğini söylüyor.

Derleyen: Feyza ÇETİNKOL

Kaynak: Nihayet Tardigradların Aşırı Koşullarda Nasıl Hayatta Kalabildiğini Biliyoruz/Nihayet  Tardigradların Aşırı Koşullarda Nasıl Hayatta Kalabildiğini Biliyoruz

Bilim İnsanları Tardigradların Nasıl Eş Bulduğunu İlk Kez Keşfetti