Mantar Miselyumu Hafıza ve Karar Verme Yeteneğine Sahiptir
Beyni olmayan organizmalar zekâ belirtileri gösterebilir mi? Görünüşe göre, evet, gösterebilirler. Bunlar mantarlar.
Bilim kurgu gibi görünse de, mantarlarda bile temel düzeyde bir zeka mümkün. Tohoku Üniversitesi’nden Yu Fukasawa, “Mantarların neler yapabildiğine şaşıracaksınız” diyor ve ekliyor: “Hafızaları var, öğreniyorlar ve karar verebiliyorlar.
Japon bilim insanları, mantar miselyumunun oluşturduğu ağın çevredeki koşulları tanıyabildiğini ve en uygun yönde evrimleşebildiğini gösterdi.
Mantarlar, çimlenebilen ve yeraltında uzun ağ benzeri iplikler (miselyum) oluşturabilen sporlar salgılayarak büyürler. Genellikle sadece yüzeydeki mantar gövdesini görürüz, ayaklarımızın altında birbirine bağlı geniş bir misel ağı olduğunu fark etmeyiz.
Bu ağ sayesinde beyindeki sinirsel bağlantılara benzer şekilde bilgi alışverişi yapılabilmektedir. Çalışmada, ahşap üzerindeki miselyum ağı incelendi.
Bilim insanları iki farklı durumu inceledi: daire şeklinde ya da çapraz olarak dizilmiş ahşap bloklar. Örneğin, mantarların karar verme becerileri olmasaydı, blokların düzenine dikkat etmeden merkezi bir noktadan yayılırlardı. Ancak araştırmacıların gözlemlediği bu değildi.
Çapraz düzenlemede, en dıştaki dört blokta bağlantı derecesi daha yüksekti. Bilim insanlarının hipotezine göre bunun nedeni, en dıştaki blokların yiyecek arama seferlerine çıkan ağ için “ileri karakol” görevi görmesi, dolayısıyla burada daha yoğun bir bağlantıya ihtiyaç duyulmasıdır.
Bir daire şeklinde düzenlendiğinde, bağlantı derecesi her blokta aynıydı. Ancak, dairenin ölü merkezi boş bırakılmıştır. Miselyal ağın zaten iyi nüfuslanmış bir alanda aşırı büyümenin faydasını görmediği öne sürülmüştür.
Bu bulgular, misel ağının çevresi hakkındaki bilgileri ağ boyunca iletebildiğini ve şekle bağlı olarak büyüme yönünü değiştirebildiğini göstermektedir.
Mantarların esrarengiz dünyasına ilişkin anlayışımız, özellikle bitki ve hayvanlar hakkındaki bilgilerimizle karşılaştırıldığında sınırlıdır.
Bu çalışma, biyotik ekosistemlerin nasıl işlediğini ve organizmalarda farklı biliş türlerinin nasıl evrimleştiğini daha iyi anlamamıza yardımcı olacaktır.
Derleyen: Feyza ÇETİNKOL
Kaynak: Mantar Miselyumu Hafıza ve Karar Verme Yeteneğine Sahiptir
Bilim Dünyasında Şaşırtıcı Bir İlk: İki Kişi İlk Kez Rüyalarında İletişim Kurdu
Bilim Dünyasında Şaşırtıcı Bir İlk: İki Kişi İlk Kez Rüyalarında İletişim Kurdu
Bilim insanları, berrak rüya sırasında bireyler arasında ilk kez iki yönlü iletişim kurmayı başararak bilim kurguyu gerçeğe bir adım daha yaklaştırdı.