Gizemli radyo patlamaları asteroitlere çarpan pulsar darbeleri olabilir
Bu pulsar masa tenisi topu gibidir. Uzaydan tekrar tekrar gelen radyo patlamaları uzak yıldız sistemlerindeki asteroitler ile çarpışan pulsarların sonucu olabilir.
Hızlı radyo patlamaları nadir ve gizemli bir olgudur. Şimdiye kadar, milisaniye süresinde olan bu radyo dalgalarından 20 tane kadar gözlemlemiştik ve bunlar kuasarlardan uzaylı yaratıklara kadar birçok şeye isnat edilmişlerdir.
Geçtiğimiz yıl, Puerto Rico’daki Arecibo Observatory’den astronomlar, 2012’de tespit edilen tekil bir patlamanın gerçekleştiği FRB 1211022 yönünde 16 parlak patlama gördüklerinde hızlı radyo patlamaları gözlemleri yaklaşık olarak iki katına çıktı.
Bu tarz yinelenen hızlı radyo patlamaları bu gizeme başka bir katmaktadır, tüm hızlı radyo patlamaları tekrar etse de teleskoplarımızın bunları tespit etmek için yeteri kadar duyarlı değildir veya bu patlamaların birden fazla türü olması muhtemeldir. Öyle ya da böyle, oluşmalarına hala neyin sebep olduğunu bilmiyoruz.
Şimdilerde, Çin’deki Nanjing Üniversitesi’nden Zigao Dai ve çalışma arkadaşları buna bir çözüm buldular: pulsarların uzak bir asteroid kuşağında çarpışan arabalar oyunu.
Hızlı bir şekilde çöküşe geçen yıldız kalıntılarından birisi kendi asteroit kuşağı yoluyla seyahat etmek için başka bir gezegen sistemine yeterince yaklaştıysa, çok yakın olan herhangi bir asteroidin yüzeyinden elektronları koparabilir. Pulsarın güçlü elektromanyetik alanı, bu elektronları olağanüstü yüksek enerji oluşturmak için hızlandırır, böylelikle bizim hızlı bir radyo patlaması olarak algıladığımız radyasyonu ortaya çıkarır.
Böyle bir karşılaşma nadir gerçekleşirdi. Fakat Dai ve çalışma arkadaşları FRB 121102’deki patlamaların frekansının güneş sistemimizdeki asteroitlerin dağılımıyla eşleştiğini belirtmektedirler. Diğer sistemlerin benzer bir dağılıma sahip olduğunu varsaymanın teorilerinin inandırıcılığını arttırdığını söylemektedirler.
Dünyadışı Asteroitler
Yine de hiç kimse ikna olmadı.
Hızlı radyo patlaması sinyallerini keşfeden ekipte yer alan, Hollanda’daki Amsterdam Üniversitesi’nden Jason Hessels “Balık avlayanın yarı gövdesi suda gerek” diyor. Bir tek şey için sürekli olarak hızlı radyo patlaması kaynaklarını gözlemlenmemiştir, bu sebeple gerçekte ne kadar sıklıkta tekrarladıklarını bilmiyoruz. “Patlamalar iki haftalık bir zamana yayıldığından iki hafta içerisinde sadece bir kez gözlemledik – bu arada neler olduğunu bilemiyoruz.”
Ayrıca diğer asteroit sistemlerinin neye benzediğini bilmiyoruz. “Eğer isteseydiniz, ne kadar sürede tekrarlarsa tekrarlasın veya belirli yerlerdeki zaman ölçeği ne olursa olsun asteroit sayısını istediğiniz kadar artırabilirdiniz” diyor. “Bir hata için oldukça esnek bir durum.”
Eğer teori ispatlanırsa, diğer yıldızların etrafındaki asteroitlere açılan bir pencere olabilir. Netherlands Institute for Radio Astronomy’den Emily Petroff “Başka bir galaksideki bir yıldızın etrafında yer alan asteroitlerin büyüklüğünü ve şeklini hakkında bilgi edinmek için farklı parlamaların ve parlama sürelerinin tekil hızlı radyo patlaması darbelerini kullanabiliriz” diyor.newscientist
Dergi Referansı: The Astrophysical Journal, DOI: 10.3847/0004-637X/829/1/27
Haber: Leah Crane
Çeviren: Bünyamin TAN