Dünya Ters Yönde Dönseydi Neler Farklı Olurdu?
Dünya doğuya doğru döner, bu nedenle Güneş, Ay ve görebildiğimiz tüm gök cisimleri her zaman bu yönden doğup batıdan batıyor gibi görünür. Ancak bunun tek olası durum olması için hiçbir neden yoktur. Gezegenimiz kolaylıkla ters yönde de dönebilir ve dünya farklı olsa da hayat her zamanki gibi devam eder.
Bu düşünce deneyi için, tıpkı bizimkine benzeyen ama batıya doğru dönen bir gezegen yaratalım. Dünya’yı durdurup tersine çeviremeyiz. Eğer dünya dönmeyi durdurursa kıyameti andıran tsunamiler, kutuplara doğru göç eden okyanuslar ve bununla başa çıkmak için gerekli manyetik alan eksikliği ortaya çıkacaktır (bu konuda daha fazla bilgi için derinlemesine araştırmamıza bakabilirsiniz). Tüm bunlarla uğraşmak istemiyoruz, bu yüzden sadece bir yıldız dilediğimizi ve yarın sabah Dünya’nın diğer yöne döneceğini varsayalım.
Gün doğumu ve gün batımı
Yarın sabah ilk fark edeceğimiz şey güneşin batıdan doğuşu olacak. Şimdiye kadar çok iyi, feci bir yıkımdan kaçındık. Değişecek en önemli şey hava durumu.
Gezegenimizin dönüşü rüzgarları etkiler. Bu olgu Coriolis etkisi olarak bilinir ve genellikle ve hatalı olarak, ekvatorun kuzeyinde ya da güneyinde olmanıza bağlı olarak tuvaletteki suyun bir yöne ya da başka bir yöne gitmesinin nedeni olarak görülür. Tuvalet gibi bir ev tesisinin inşa edilme şekli bu etkiyi yanlışlayabilir, bu nedenle tuvalet deneyini olduğu gibi kabul etmemelisiniz.
Değişim rüzgarları
Ancak atmosferde etki tüm gücüyle devam edecek ve her şey yansıtılacak. Ekvator’daki ticaret rüzgarları artık batıya doğru esmeyecek. ABD ve Avrupa’nın yanı sıra Arjantin ve Avustralya’nın bir kısmı gibi orta enlemlerde doğuya doğru esen rüzgarlar da artık o yöne doğru esmeyecek.
Bu gezegendeki biyolojik çeşitlilik, gelişmesi uzun zaman alan adaptasyonlara bağlıdır ve biz aniden her şeyi bir ayna dünyasına yerleştiriyoruz. Elbette biz de dahil olmak üzere pek çok tür bundan etkilenecektir. Basit bir örnek vermek gerekirse, ekvatordaki ticaret rüzgarları Sahra’dan Amazon’a besin getirerek bölgenin inanılmaz biyoçeşitliliğine yardımcı olur. Bu rüzgarlar olmasaydı, bu önemli süreç gerçekleşemezdi.
Okyanus akıntıları
Akıntılar da dönüşten ve kıyı bölgelerinde rüzgarlardan etkilenir. Okyanuslardaki sıcak ya da soğuk suyun yerleşik akışı tamamen değişecek ve gezegen genelinde tuhaf etkiler yaratacaktır. Bunun yaratacağı ani etkiyi ölçmek zordur.
Çöller ve çölsüzlük
Sihirli dönüş değişiminin birkaç bin yıl önce gerçekleştiği bir senaryoya doğru bir yürüyüşe çıkalım (böylece tüm biyolojik çeşitliliğin yok olmasını göz ardı edebiliriz). Bugünkü dünya oldukça farklı görünecektir.
2018 tarihli bir makale aslında ters yönde dönen bir Dünya-analogu modellemiştir. Açık bir fark Sahra’da olacaktır. Çöl basitçe orada olmazdı. Afrika ve Orta Doğu bugün olduğundan çok daha yeşil olurdu. Amerika Birleşik Devletleri’nin güneyi, Karayipler, Orta Amerika, Brezilya’nın güneyi ve Arjantin çöl olurdu. Japonya ve Çin’in doğu kıyıları da öyle.
Rüzgarlar ve akıntılardaki değişim sıcaklıkları ve yağışları da etkileyecektir. Şu anda çöl olan bölgeler elbette çok daha sıcak ve kuru olacaktır, ancak diğer alanlarda da değişiklikler olacaktır. Avrupa’nın yanı sıra Mağrip ve Orta Doğu, Avustralya’nın bir kısmı ve Yeni Zelanda çok daha soğuk ve yağışlı olacaktır.
Gezegenlerin dönüşleri aynı değildir
Güneş Sistemi’ndeki tüm gezegenler Güneş’in yörüngesinde aynı yönde dönerler. Güneş’in oluştuğu gaz bulutunun açısal momentumunun korunumu sayesinde hepimiz bu senkronize atlıkarıncadayız. Ancak bir gezegenin ters yönde dönmesini sağlamak imkânsız değildir. Uranüs büyük bir çarpışma sonucu yan dönmüştür, bu nedenle Güneş etrafındaki 84 yıllık yolculuğu boyunca kutupları yazları doğrudan Güneş’i göstermektedir.
Daha da ilginci, Venüs’e bakalım. Dünya’nın ölümcül sıcak ikizinin son derece yavaş bir günü vardır (Dünya’nınkinden yaklaşık 224 kat daha uzun) ve ters yönde döner. Yani Venüs’te Güneş doğudan batar. Ne yazık ki sürekli bir bulut örtüsü var ve bunu yapmak 100 günden fazla sürer! Bunun nedeni belirsizdir.
Olasılıklar arasında gezegenin Güneş’in çekim kuvveti ve iç kısmının davranışı nedeniyle 180 derece dönmesi de var. Bir başka seçenek de, daha önce bahsedilen etkinin yanı sıra diğer gezegenlerin Venüs’ün atmosferi üzerindeki çekiminin, dönüşünü durma noktasına kadar yavaşlatması ve ardından tersine çevirmesidir.
Venüs için henüz kesin bir yargıya varılamamıştır; ancak ters dönüşlü bir Dünya’nın mümkün olabileceği açıktır. Belki de çoklu evrende, Arjantin Pampalarının olması gereken yerde yemyeşil bir Sahra ve kum tepeleri olan bizimkine benzer bir Dünya vardır.
Kaynak: https://www.iflscience.com
Derleyen: Figen Berber
Dünyanın Manyetik Alanından Gelen Korkunç Sesi Duymaya Hazır mısınız?