Diş kaybı ve diş eti hastalığı Alzheimer hastalığı ile bağlantılı mıdır?
Küçük yaşlardan itibaren bize, yaşlandığımızda dişlerimizi kaybetmemek için onları fırçalamamız gerektiği söylenir. Görünüşe göre sorun sadece diş etlerimizin sağlığı değil. Beynimiz de kötü diş hijyeninden muzdarip olabilir.
Japon araştırmacılar, diş kaybı ya da diş eti hastalığı ile beynin hipokampus adı verilen ve hafıza ve Alzheimer hastalığı ile ilişkili bir bölgesinin küçülmesi arasında bir bağlantı buldular.
Şaşırtıcı bir şekilde sonuçlar, diş etlerinin yanı sıra beynin de sağlığını korumak için bazen hastalıklı dişleri kaybetmenin daha iyi olduğunu göstermektedir.
Tohoku Üniversitesi’nde geriatrik diş hekimi olan Satoshi Yamaguchi, “Bu sonuçlar sadece dişleri korumanın değil, diş sağlığını korumanın öneminin altını çiziyor” diyor.
Ağız sağlığı ve bilişsel işlev arasındaki bağlantı giderek daha fazla kabul gördüğünden, bu durum ağız sağlığına ilişkin mevcut araştırmalara katkıda bulunmaktadır.
Dört yıl boyunca 172 kişi üzerinde yapılan çalışmanın sonuçları nedensel bir ilişki kurmaktan ziyade bu faktörler arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, bunun gibi çalışmaların sonuçları diş hekimlerinin ağız sağlığımızla ilgili önemli kararları nasıl aldıklarını etkileyebilir.
Tüm katılımcılar 55 yaş ve üzerindeydi ve çalışmanın başında bir hafıza testine tabi tutulurken, araştırmacılar katılımcıların genel sağlık durumları ve tıbbi geçmişleri hakkında veri toplamak için anketler ve tıbbi testler kullandı.
Katılımcılar yalnızca başlangıçta hafıza bozukluğu yaşamamışlarsa çalışmaya dahil edilmişlerdir. Yamaguchi ve meslektaşları manyetik rezonans görüntüleme (MRI) kullanarak başlangıçta ve dört yıl sonra hipokampüs hacmini ölçtüler.
Diş hekimleri katılımcıların diş sayısını saymış ve periodontal hastalığın bir ölçüsü olan periodontal sondalama derinliğini (PD) incelemiştir.
Yamaguchi, “Diş kaybı ve periodontal hastalık – diş etlerinin çekilmesine ve dişlerin gevşemesine neden olan diş çevresindeki dokunun iltihaplanması – çok yaygındır” diyor ve ekliyor: “bu nedenle demans ile ilişkisini değerlendirmek çok önemlidir.
Sağlıklı periodontal hastalık 1-3 mm arasında değişmekte, birden fazla yerde 3-4 mm’lik periodontal hastalık hafif periodontal hastalık olarak sınıflandırılmakta ve şiddetli periodontal hastalık birden fazla yerde 5-6 mm’lik periodontal hastalığı içermektedir. Analiz, her bir katılımcının başlangıçtaki ve 4 yıl sonraki ortalama PD’sine dayanmaktadır. Araştırmacılar, diş sayısı ve periodontal hastalığın derecesinin beynin sol hipokampüsündeki değişikliklerle ilişkili olduğunu buldu. Hipokampus, Alzheimer hastalığının ilerlemesinin erken aşamalarında hacim olarak azalır.
Hafif periodontal hastalığı ve daha az dişi olan kişilerde sol hipokampüsün küçülmesi daha hızlı olmuştur. Bir dişin kaybı, hafif periodontal hastalığı olan hastalarda beyin küçülme oranını bir yıllık beyin yaşlanmasına eşdeğer oranda artırmıştır.
Buna karşılık, şiddetli periodontal hastalığı olan hastalarda, diş sayısı arttıkça, aynı bölgedeki beyin küçülme hızı da artmıştır. Bir dişin varlığına bağlı olarak sol hipokampal küçülmedeki artış, şiddetli periodontal hastalığı olan kişilerde 1,3 yıllık beyin yaşlanmasına karşılık geldi.
Bu farklılıklar, araştırmacılar katılımcıların yaşını dikkate aldıktan sonra görüldü.
Yamaguchi, “Bu sonuçlar, şiddetli periodontal hastalığa bağlı diş retansiyonunun beyin atrofisiyle ilişkili olduğunu göstermektedir” diyor. Periodontal hastalığın ilerlemesini azaltmak için düzenli olarak bir diş hekimine görünmek son derece önemlidir.
Çalışma Japonya’nın bir bölgesinden az sayıda insana dayanmaktadır ve sonuçları genelleştirmek için daha geniş, daha çeşitli bir popülasyonun araştırılması önemlidir.
Bununla birlikte, inci gibi beyaz dişlerin sadece ömür boyu çiğnemek için değil, aynı zamanda düşünce berraklığı için de önemli olduğunu bize hatırlatıyor.
Yamaguchi şöyle diyor: “[Diş kaybı ve periodontal hastalık] düşünme ve hafızadan sorumlu beyin bölgelerinin sağlığında rol oynayabilir, bu nedenle araştırmamız insanlara dişlerine dikkat etmeleri için bir neden daha veriyor.”
Derleyen: Deniz KAFKAS
Kaynak: Diş kaybı ve diş eti hastalığı Alzheimer hastalığı ile bağlantılı mıdır?
Diş Minesi, Neandertal ve İnsanın Hayatta Kalma Taktikleri Arasındaki Farkları Ortaya Koyuyor