Çay Bitkisi Ay’da Gıda Yetiştirmek İçin Umut Vadediyor
Çay uzun zamandır bir huzur ve bağ kaynağı olmuştur. Şimdi araştırmacılar, bu basit ritüelin bir gün Dünya’nın ötesine uzanıp uzanamayacağını araştırıyorlar.
Kent Üniversitesi’nin yürüttüğü bir proje, çay bitkilerinin ay toprağında yetişebileceğini ve astronotların ayda yaşayıp çalışırken kendilerini nasıl idame ettirebileceklerine dair bir fikir sunabileceğini gösteriyor .
Araştırma Dartmoor Tea, Lightcurve Films ve Europlanet ile işbirliği içinde yürütüldü.
Ay toprağına çay ekimi
Profesör Nigel Mason ve Dr. Sara Lopez-Gomollon liderliğindeki Kent ekibi, çay fidanlarını Ay ve Mars’ın topraklarını taklit edecek şekilde tasarlanmış topraklara dikti.
Sıcaklıktan nem ve aydınlatmaya kadar koşullar dikkatlice kontrol edildi. Bir kontrol grubu , Dünya’daki Devoniyen toprağında büyüdü. Ay grubu, birkaç hafta boyunca kontrol bitkilerinin performansına yetişerek gelişti. Buna karşılık, Mars grubu büyümeyi başaramadı.
Öğrenciler Anna-Maria Wirth ve Florence Grant, toprak nemini, besin içeriğini, pH değerini, kök uzunluğunu ve yaprak sağlığını ölçtüler. Sonuçlar, ay toprağının en azından bazı bitkiler için düşünüldüğü kadar zararlı olmayabileceğini gösteriyor.
Araştırmanın daha geniş etkileri
Bu fikir, Lightcurve Films’den gezegen bilimci Maarten Roos-Serote’nin, Avrupa Gezegen Bilimi Kongresi’nde Kent’in uzay tarımı araştırmalarını öğrenmesiyle ortaya çıktı.
Portekiz’de çay bitkileriyle deneyler yapmış olan yazar, Dartmoor Tea’den Jo Harper ile bağlantı kurdu ve birlikte üniversite deneyinde kullanılan bitkileri tedarik ettiler.
Araştırma sadece uzay yolculuğunu desteklemekle ilgili değil. İklim değişikliği ve aşırı tarımın neden olduğu verimsiz topraklar, dünya çapında gıda güvenliğini tehdit ediyor. Afrika, Asya ve hatta Avrupa’nın bazı bölgeleri artık çölleşme ve besin kaybının sonuçlarıyla karşı karşıya.
Çiftçiler, toprağı yormadan verimi yüksek tutmak için stratejiler arıyor. Bitkilerin ay simülatörleri gibi besin açısından fakir, kayalık yüzeylere nasıl tepki verdiğini incelemek, yeni toprak işleme yöntemlerine ilham verebilir.
Bilim insanları bitkilerin stresle başa çıkmak için kullandıkları stratejileri uyarlayıp Dünya’daki tarım alanlarına uygulayabilirler.
Ay’da hayatta kalmak için çay kullanımı
Profesör Mason, uzayda yeni bir çağa girdiğimizi, uzaya yerleşip Ay’a veya Mars’a üsler kurmayı düşündüğümüzü belirtti.
Profesör Mason, “İlk bilmek isteyeceğiniz şeylerden biri, ‘İnsanlar ne yiyecek?’ Bu deneyler, çay gibi karasal bitkilerin ay topraklarında, ay seralarında yetiştirilebileceğini ve bu sayede bu üslerde yaşayanlara bir dereceye kadar özerklik ve taze gıdaya erişim sağlanabileceğini ortaya koyuyor,” dedi.
“Uzay tarımı konusunda araştırmaların henüz en erken aşamasındayız ancak çay molası geleneğine erişimi sağlayabileceğimizi bilmek güven verici.”
Uzayda bitki yetiştirmek
Uzun süreli uzay görevleri için gıda bağımsızlığı kritik öneme sahiptir. Dünya’dan büyük miktarda gıda taşımak maliyetli ve pratik değildir. Yerinde taze ürün yetiştirmek, tedarik zincirlerine olan bağımlılığı azaltır, beslenme çeşitliliğini artırır ve astronot sağlığını destekler.
Çay deneyi, hassas bitkilerin bile ay simülatörlerine uyum sağlayabildiğini gösteriyor. Gelecekteki araştırmalar, bu denemeleri daha eksiksiz beslenme sağlayan tahıllara, sebzelere ve baklagillere de genişletebilir.
Başarılı olmaları halinde astronotlar, hidroponik sistemlerle desteklenen ay toprağı kullanarak dengeli beslenme alışkanlıkları geliştirebilirler.
Geleceğe bakmak
Dr. Lopez-Gomollon, “Bu projenin sonuçları oldukça cesaret verici, çünkü çayın, bir bitkinin, ay topraklarında yetiştirilebileceğini gösteriyor. Bir sonraki adımımız, bitkinin bu koşullar altındaki fizyolojisini daha iyi anlamak, böylece büyümeyi iyileştirebilir ve bu bulguları ideal olarak diğer bitkilere aktarabiliriz,” dedi.
“Bu durum, astronotları aya göndermenin ötesine geçip onu yaşanabilir hale getirmeyi ciddi olarak düşünmeye başladığımız ve uzun süreli uzay görevlerinin önünü açtığımız için özellikle heyecan verici.
Dr. Lopez-Gomollon’a göre ekip, aşırı dünya dışı ortamlarda bitkilerin hayatta kalmasını inceleyerek elde edilen bilginin, Dünya’da da bitki dayanıklılığını artırmak için uygulanabileceğini umuyor.
Çay endüstrisiyle bağ
Dartmoor Estate Tea ekibi bu çalışmaya katılmaktan mutluluk duydu. Alışılmadık bir ortamda çay yetiştirme deneyiminin bu projeye yardımcı olmasını umuyoruz,” diye ekledi Dartmoor Tea’den Harper.
“Deneme aşamasının uygulanmasından elde edilen sonuçlar, Devon’daki bitkilerimizi yetiştirme ve besleme şeklimizde doğrudan iyileştirmelere yol açtı ve bunların daha geniş çay endüstrisine fayda sağlayacak uygulamalara sahip olma potansiyeli var.”
Bulgular, Bratislava’da düzenlenecek Avrupa’nın ilk Uzay Tarımı Çalıştayı’nda sunulacak.
Derleyen: Feyza ÇETİNKOL
Kaynak: Çay Bitkisi Ay’da Gıda Yetiştirmek İçin Umut Vadediyor
Bilim insanları Artık Ciddi Ciddi Sorguluyor: İnsanlar Uzaylılar Tarafından mı Yetiştirildi?