Çalışma, Yoksulluğun Beyin Yaşlanmasını Hızlandırabileceğini Gösteriyor

Çalışma, Yoksulluğun Beyin Yaşlanmasını Hızlandırabileceğini Gösteriyor

Bilim insanları, düşük hane geliri ile beynimizin içindeki beyaz maddenin daha hızlı bozulması arasında bir bağlantı keşfetti. Bu beyaz maddenin seviyeleri yaşla birlikte azalırken, yoksulluk içinde yaşamak süreci hızlandırıyor gibi görünüyor.

Bulgular, İsviçre’deki Lozan Üniversitesi ve Cenevre Üniversitesi’nden bir grup araştırmacı tarafından yaşları 50 ile 91 arasında değişen 751 kişi üzerinde yapılan bir analize dayanmaktadır.

Yaş, cinsiyet ve bazı temel sağlık sorunları gibi faktörler hesaba katıldıktan sonra, çalışma, yoksul hanelerde yaşayanların MR taramalarında beyinlerinde daha fazla beyaz cevher yaşlanması belirtisi gösterdiğini ve bilişsel testlerde daha zengin hanelerde yaşayanlara göre daha düşük puan aldığını ortaya koydu.

Araştırmacılar yayınladıkları makalede “Bu çalışma, sosyoekonomik maruziyetleri – hane geliri, son bilinen mesleki pozisyon ve yaşam seyri sosyoekonomik yörüngeleri – orta ve geç yetişkinlikte beyin mikro yapısı ve bilişsel performans ile ilişkilendiren yollar hakkında fikir vermeyi amaçlamıştır” diye yazıyor.

Beyaz cevher, mesajların ve sinyallerin beyinde taşınması söz konusu olduğunda oldukça önemlidir ve mevcut miktarının bilişsel yetenek üzerinde etkisi vardır. Yoksulluk içinde yaşamak – ya da araştırmacıların deyimiyle “kronik sosyoekonomik dezavantaja” maruz kalmak – uzun zamandır kötü sağlık ve daha hızlı bilişsel gerileme ile ilişkilendirilmektedir.

Bunun nedenini daha yakından incelemek isteyen ekip, her bir nörondan çıkan liflerin sayısının (nörit yoğunluğu) ve bu lifler üzerindeki koruyucu kaplamanın (miyelinleşme) beyaz maddede daha hızlı bir bozulmaya katkıda bulunuyor gibi göründüğünü tespit etti.

Beyin ve sosyoekonomik seviyeleri araştıran önceki çalışmalar çoğunlukla genel beyin hacmini dikkate almıştır. Artık daha ince yapısal ilişkiler tanımlandığına göre, bunların arkasındaki olası mekanizmalar daha fazla araştırılabilir.

Bu çalışma, miyelin miktarına ve nöron dallarının yoğunluğuna bağlı görünen moleküllerin (çoğunlukla su) beyinde ne kadar serbestçe hareket ettiğini (ortalama difüzivite) tespit etti ve bunların odaklanılması gereken önemli faktörler olduğunu gösterdi.

Bununla birlikte, daha yüksek hane gelirine sahip kişilerde, beyaz cevher beyin yaşlanmasının bu belirteçleri bilişsel performans üzerinde o kadar olumsuz bir etkiye sahip değildi.

Araştırmacılar, “Daha yüksek gelirli hanelerden gelen bireyler, daha yüksek ortalama difüzivite, daha düşük miyelinleşme veya daha düşük nörit yoğunluğuna rağmen bilişsel performanslarını korudular” diye yazıyor.

Gözlemlenen fiziksel değişikliklere rağmen, daha fazla paraya sahip olmanın bilişsel gerilemeye karşı bir tür tampon görevi gördüğü anlaşılıyor; bu da şimdiye kadar görülen değişikliklerin ötesinde başka bir mekanizmanın iş başında olduğunu gösteriyor.

Araştırmalar daha önce beyin mikro yapısı ve gelir düzeyleri arasındaki ilişkiye yakından bakmamıştı ve şimdi bu ilişki tanımlandığına göre, daha geniş, daha çeşitli gruplarda ve daha büyük ekonomik eşitsizliklerde daha fazla araştırılabilir.

Bu durumda ekip, örneğin depresyon gibi beyaz maddeyi etkileyebilecek çeşitli sosyal ve çevresel faktörlerin tümünü incelememiştir. Yine de genel olarak, çalışmaları maddi olarak daha iyi durumda olmanın daha sağlıklı bir yaşam anlamına geldiğine dair daha fazla kanıt sunmaktadır.

Araştırmacılar, “Bu bulgular, beyin anatomisindeki sosyoekonomik farklılıklar ve buna bağlı bilişsel performans hakkında ayrıntılı bir nörobiyolojik anlayış sağlıyor” diye yazıyor.

Derleyen: Deniz KAFKAS

Kaynak: Çalışma, Yoksulluğun Beyin Yaşlanmasını Hızlandırabileceğini Gösteriyor

Bilim İnsanları Beyinde Bir ‘Korku Anahtarı’ Ve Bunun Nasıl Kapatılacağını Keşfetti

Bilim İnsanları Beyinde Bir ‘Korku Anahtarı’ Ve Bunun Nasıl Kapatılacağını Keşfetti