Bulunan Büyük Helyum Rezervi Bilim Dünyasını Canlandıracak
MR cihazlarından partikül hızlandırıcıya kadar pek çok alanda kullanılan helyum gazında yaşanan kıtlık uzun zamandır bilim insanları için sıkıntı yaratıyordu. Tanzanya’da bulunan büyük miktardaki helyum rezervi bu soruna son verecek.
Birçok endüstri alanı ve teknolojik faaliyet helyum olmadan yapamaz, ama helyum edinimi güç bir element. Bu nedenle hükümetler, bilim insanları, özel firmalar, hepsi yıllardır helyum stoklaması yapmaktaydı. MR cihazlarından partikül hızlandırıcılara kadar çok geniş bir kullanım alanı olan helyum gazındaki kıtlık uzun zamandır bilim insanlarını tedirgin ediyordu.
BBC’den Helen Briggs’in haberine göre, bu kıtlığa karşın çok önemli bir gelişme oldu: Tanzanya’nın volkanik Rift Vadi’sinin altında çok büyük bir helyum rezervi keşfedildi.
Goldschmit Jeokimya Konferansı’nda duyurulan bu keşif, bugüne kadar bulunan en büyük helyum rezervine işaret ediyor. Bulunan gaz önümüzdeki uzun yıllar boyunca dünyanın talep ettiği gazın tamamını karşılayabilecek miktarda.
Konferansta aktarılana göre araştırmacılar ilk kez bilinçli olarak bu gazı keşfettiler. Bundan önceki aramalarda, helyum genellikle diğer doğal gazlar aranırken tesadüf olarak bulunuyordu. Fakat ekip bu kez helyuma spesifik olarak bakmak için volkanik yapılardaki sismik görüntüleme ile jeokimyayı birleştiren yeni bir keşif yaklaşımı geliştirdi. Araştırmacılar bu yaklaşımla 1,5 milyar metreküpten fazla gizlenmiş gazı keşfettiler. Bu 1,2 milyondan fazla medikal MR cihazı için yetecek miktarda helyum anlamına geliyor.
Helyum tüm evrende en çok bulunan ikinci element. Ancak buna karşın Dünya’da çok az bulunuyor. Gaz suni olarak üretilemediği için doğal yolla sentezleniyor ve diğer doğal gaz kaynaklarından ekstrakte edilmesi gerekiyor.
BULUNAN REZERV SORUNU ÇÖZÜYOR MU?
Büyük bir rezerv bulunmasına karşın halen önemli bir problem mevcut: Evrende en yaygın bulunan element olan uranyum izotopunun yarılanma ömrü milyarlarca yıl ve bu Dünya’nın kendisinden bile eski. Helyum ise uranyumun bozunmasından şekilleniyor ve yeryüzünün altına hapsoluyor. Oluşumu uranyumun bozunmasına bağlı olduğu için ortaya çıkması milyarlarca yıl sürüyor. Bu durum, araştırmacılar için tedirgin edici bir problem olmaya devam ediyor.
Innovation News Daily’den Francie Diep’te göre, helyum süper iletken mıknatısları soğutulması, yakıt depolarının temizlenmesi, fiber optik kablolar gibi malzemelerin üretilmesi ve yeni nesil füze ve makinelerin yapılması için kullanılıyor. Ancak son yıllarda, bu gaz az bulunduğundan insanlar acil gereksinim depoları hazırlamaya girişmiş durumda. Helyum kaynakları o kadar nadir ki, ABD her yıl rezervleri takip ediyor. Konuyla ilgili tüm programları gazı korumaya ve satmaya tahsis edilmiş durumda. Sonrasında fiyat belirleniyor ve yıllık açık artırma düzenleniyor.
Kaynak:http://www.smithsonianmag.com/smart-news/scientists-found-huge-reservoir-much-needed-helium-180959592/?no-ist