Bir Kız Bebeğe Ait 10.000 Yıllık Son Derece Süslü Bir Mezar Keşfedildi
İtalya’da bir mağarada çalışan arkeologlar, Avrupa’da bilinen, türünün en eskisi olan son derece süslü, 10.000 yıllık bir kız bebek mezarını ortaya çıkardılar. Ekibe göre, ‘Neve’ lakaplı avcı-toplayıcı çocuğun cesedi, deniz kabuğu boncukları ve bir kartal-baykuş pençesiyle süslenmişti.
Neve ilk olarak 2017 yılında Ligurya Alpleri öncesi Arma Veirana mağarasında keşfedildi ve ertesi yıl özenle kazıldı. Uzmanlar, erken Mezolitik döneme ait çok az gömü bulunduğunu belirterek, yeni bulguların o dönemde cenaze muamelesinin eşitlikçi doğasının kanıtı olduğunu da sözlerine ekledi.
Uzmanlar, “Arkeolojik kayıtlarda ortaya konduğu gibi, insanların ölülerini ne kadar erken gömdüğünün evrimi ve gelişimi muazzam kültürel öneme sahiptir” dedi. Cenaze uygulaması, geçmiş toplumların yapısına ışık tutabilir. Örneğin, çocukların gömülmesi, onların tam insan(kişi) olarak kabul edildiğini gösterir.
Arkeologlar, Neve’nin cenazesinin daha önce Alaska’da bulunan 11.500 yaşındaki bebeklerinkine de benzer olduğunu kaydetti. Bu, bebeklerin tam insan(kişi) olarak tanınmasının kökeninin, Avrupa ve Kuzey Amerika’ya göç eden halklar tarafından paylaşılan atalardan kalma bir kültüre sahip olabileceğini düşündürmektedir.
Alternatif olarak, ekip, farklı ortamlarda paralel olarak ortaya çıkmış olabileceğini kaydetti.
Arma Veirana, kuzeybatı İtalya’da sadece yerel aileler arasında değil, aynı zamanda kazıları sonucunda mağarayı ilk kez 2015 yılında arkeologların dikkatine sunan geç Buz Devri araçlarını açığa çıkaran yağmacılar arasında da popüler bir yerdir. Ekip, ilk iki sezonunu mağaranın ağzına yakın bir yerde çalışarak 50.000 yıl öncesine ait aletleri ortaya çıkararak geçirdi, ancak mağaranın derinliklerinden aşınıyormuş gibi görünen daha genç aletlerin keşfi ilgilerini çekti.
Bu tortu katmanlarını mağaranın derinliklerinde keşfetmeye başladıklarında, ekip bir dizi delinmiş deniz kabuğu boncuğu ortaya çıkarmaya başladı ve bu da kısa süre sonra antropolog Claudine Gravel-Miguel tarafından Neve’nin kafatasının bir kısmının keşfedilmesine yol açtı.
Uzman, “Yanındaki meydanda kazı yapıyordum ve etrafıma bakıp “bu tuhaf bir kemik” diye düşündüğümü hatırlıyorum. Sadece bir insan kafatasına bakmadığımız, aynı zamanda çok genç bir bireye ait olduğu hızla anlaşıldı. Duygusal bir gündü.” dedi.
Neve’nin gömülü olduğu yerde sadece boncuk ve pençe değil, aynı zamanda her birinin özenle yapıldığını buldukları dört adet deniz kabuğu kolye de vardı. Ayrıca, bazı parçaların aşınması ve yıpranması, bunların avcı-toplayıcı grubunun diğer üyeleri tarafından çocuğa aktarılmış olabileceğini düşündürmektedir.
Neve’nin dişleri üzerinde yapılan araştırmalar, öldüğünde muhtemelen sadece 40-50 günlük olduğunu ve rahimde stres yaşadığını ve dişlerinin doğumdan hem 47 hem de 28 gün önce geçici olarak durduğuna dair işaretler gösterdi. Ayrıca dişlerin karbon ve nitrojen analizleri, Neve’nin annesinin hamileyken karasal bir beslenmeyle bebeğini beslediğini gösterdi.
Bu arada, kalıntıların radyokarbon tarihlemesi arkeologların Neve’nin yaklaşık 10.000 yıl önce yaşadığını belirledi. Neve ile birlikte keşfedilen deniz kabuğu boncukları analiz eden paleoantropolog Jamie Hodgkins, “Yaklaşık 14.000 yıl öncesine kadar insan gömülerine dair iyi bir kayıt elde ettik” dedi.
Üst Paleolitik dönem ve Mezolitik’in en erken bölümü, konu cenaze törenleri olduğunda daha az bilinir. “Bebek cenazeleri özellikle nadirdir, bu nedenle Neve bu boşluğu doldurmaya yardımcı olacak önemli bilgiler ekliyor.”
“Mezolitik dönem özellikle ilginçtir. Son Buz Çağı’nın sonunu takip ediyor ve Avrupa’da avcılık ve toplayıcılığın temel geçim yolu olduğu son dönemi temsil ediyor. Yani, insanın tarih öncesini anlamak için gerçekten önemli bir zaman dilimidir.” Araştırmanın tüm bulguları Scientific Reports dergisinde yayınlandı.
Derleyen: Feyza ÇETİNKOL
Dini Değil Laik Bir Dönemde Kullanılmış 1000 Yıllık Dolma Kalem Bulundu
/Bir Kız Bebeğe Ait 10.000 Yıllık Son Derece Süslü Bir Mezar Keşfedildi/