Arkeologlar Pompeii’de Antik Bir Dionysos Freskini Gün Yüzüne Çıkardı
Arkeologlar Pompeii’de, klasik dünyada popüler olan antik Dionysos gizem kültlerinden sahneleri tasvir eden büyük bir duvar resmi buldular. “Megalografi” olarak bilinen bu gerçek boyutlu friz (büyük ölçekli figürlerden oluşan bir resim döngüsüne atıfta bulunur), Pompeii’nin orta kesiminde Thiasus Evi olarak bilinen arkeolojik alanda bulunan geniş bir ziyafet odasında ortaya çıkarıldı. Megalografi odanın üç tarafını kaplarken, dördüncü taraf bahçeye açılmaktadır.
Oldukça iyi korunmuş olan resim M.Ö. birinci yüzyıla tarihleniyor ve uzmanlar tarafından ünlü Gizemler Villası freskleriyle karşılaştırılarak Pompeii’de son bir yüzyılda bulunan en önemli sanatsal buluntulardan biri olarak nitelendiriliyor.
Yoğun Bir Endoktrinasyonun Çarpıcı Tasviri
Frizde şarap tanrısı Dionysos’un geçit töreni betimlenmiş olup, bu tanrının antik gizemlerine kabul edilmek üzere olan bir kadının etrafını saran mitolojik yaratıklar (bacchantes ya da maenadlar ve satyrler) geçit törenini tasvir etmektedir. Resimlerde dans, avlanma ve şarap içme sahneleri tasvir edilerek Dionysos gizemleriyle olan bağlantıları açıkça ortaya konmuştur. Frizdeki tüm figürlerin heykel gibi kaideler üzerinde durması, ancak aynı zamanda hareketleri, tenleri ve giysileriyle daha çok canlı figürler gibi görünmeleri ilginç bir ayrıntıdır.
Frizin detaylarında heykel gibi kaideler üzerinde duran figürlerin hareketleri, yüz hatları ve giysileri onlara çarpıcı bir şekilde gerçekçi bir görünüm kazandırmaktadır. (Ministero della Cultura – Pompei)
Arkeologlar frizin bulunduğu konuta, Dionysos alayına (thiasos) atfen “Casa del Tiaso” (Thiasus Evi) adını vermişlerdir. Eski zamanlarda, Dionysos kültü de dahil olmak üzere, gizli bilgilerin aktarılabilmesi için bir inisiyasyon töreni gerektiren bir dizi kült vardı. Bu kültler hem dünyevi hem de göksel ödüller vaat ediyordu.
Friz M.Ö. 40 yılı civarına tarihlendirilmiştir. Bu da MS 79 yılında Pompeii’yi yerle bir eden Vezüv patlaması sırasında bu devasa tablonun yüz yıldan daha eski olduğu anlamına gelmektedir.
Benzer ritüellere sahip bir megalografinin diğer tek örneği, Pompeii kapılarının dışındaki Gizemler Villası’nda bulunan ve benzer bir sanatsal tarza sahip olan Gizem frizidir. Ancak yeni keşfedilen friz, Dionysos inisiyasyon törenlerinin hayali dünyasına bir tema daha ekler: avcılık; bu tema sadece avcı kadın olarak bacchante’lar tarafından değil, aynı zamanda bacchante’lar ve satyr’lerin bulunduğu frizin üzerinde yer alan daha küçük ikinci bir friz tarafından da çağrıştırılır. Bu frizde bir geyik yavrusu, bir yaban domuzu, horozlar ve çeşitli kuş ve balık türleri de dahil olmak üzere hem canlı hem de ölü hayvanlar tasvir edilmiştir.
Kültür Bakanı Alessandro Giuli, Pompeii Arkeoloji Parkı’ndan yaptığı basın açıklamasında “100 yıl sonra bugün tarihi bir gün olarak görülecek,” dedi, “çünkü gösterdiğimiz keşif tarihi bir keşif. Regio IX’un insula 10’unda bulunan megalograf, Dionysos gizemlerinin ritüellerine bir başka bakış açısı sağlamaktadır. İstisnai bir tarihi belgedir ve Gizemler Villası freskiyle birlikte türünün tek örneğini oluşturarak Pompei’yi klasik Akdeniz yaşamının büyük ölçüde bilinmeyen bir yönüne olağanüstü bir tanıklık haline getirir.”
Dionysos Ritüellerinin Anlamı
Pompeii Arkeoloji Parkı Müdürü Gabriel Zuchtriegel, bu şaşırtıcı keşifle ilgili olarak yaptığı açıklamada, Dionysos ayinlerinin eskilerin yaşadığı ruhani dünyadaki önemini açıkladı.
Euripides’in M.Ö. 405 yılında yazdığı ve antik çağın en popüler trajedilerinden biri olan ‘Bacchae’sinden başlayarak Dionysoslu bakirelerin avı, ‘büyük, harikulade şeyler’ elde etmeyi amaçlayan sınırsız, kendinden geçmiş bir yaşamın metaforu haline geliyor” dedi. “Eskiler için bacchante ya da maenad kadınların vahşi, evcilleştirilemez yanını ifade ediyordu; çocuklarını, evini ve şehrini terk eden, özgürce dans etmek, ava çıkmak ve dağlarda ve ormanlarda çiğ et yemek için erkek düzeninden kurtulan kadın; başka bir deyişle, aşk ve evlilik tanrıçası Venüs’e öykünen ‘iyi’ kadının, aynada kendine bakan ve ‘kendini süsleyen’ kadının tam tersi.”
Andries Cornelis Lens’in yazdığı Maenadların Dansı.
Thiasus’un Evi ve Gizemler Villası’ndaki frizlerin her ikisinde de bir kadın gizemler konusunda eğitilirken gösterilmiştir. Bu fresklerin dini bir anlamı olsa da, ziyafet ve şölenlerin düzenlendiği alanlarda sergilenmek, ev sahibinin cesur ve etkileyici sanata olan beğenisini göstermek için tasarlanmışlardır. Bu durumda sanat, M.Ö. birinci yüzyılda Roma dünyasında hakim olan inanç sistemlerinden daha saf ve otantik bir dini deneyim sunduğu düşünülen antik Yunan dünyasının ruhani uygulamalarını kutluyordu.
Freskin keşfedildiği odaya bir bakış.
Zuchtriegel, “İllüzyon ve gerçeklikle oynayan bu muhteşem resimlerin ardında, antik dünyayı etkileyen dini bir krizin işaretlerini gözlemleyebiliriz” dedi. “Ama aynı zamanda arkaik bir dünyaya, en azından MÖ ikinci binyıla kadar uzanan, Mikenler ve Giritliler tarafından tapınılan ve vahşi hayvanların efendisi Zagreus olarak da bilinen tanrı Dionysos’a ait bir ritüelin ihtişamını da kavrayabiliriz.”
Thiasus Evi’ndeki Dionysos sahnesi, Pompeii Arkeoloji Parkı’nda devam eden kazıların turlarının bir parçası olarak hemen halka sergilenecek. Bu kazılar, Roma sanatında popüler olan çeşitli temaları araştıran diğer frizlerle süslenmiş birkaç avlu evi de dahil olmak üzere başka heyecan verici buluntular da ortaya çıkarmıştır. Bu kazı bölgesinde toplamda 16.000 feet karenin (1500 metrekare) üzerinde bir alana yayılmış 50’den fazla yeni oda keşfedilmiştir.
Kaynak: https://www.ancient-origins.net
Pompeii Kurbanları Hakkında Varsayımları Alt Üst Eden DNA Keşfi