130 Milyon Yıllık Yabani Eşek Arıları Kehribar İçinde Kusursuzca Görüntülendi
Yaklaşık 162 milyon yıl önce ortaya çıktığı düşünülen yaban arıları, şu anda gezegendeki en çeşitli böcek gruplarından birini temsil ediyor. Ancak şimdiye kadar fosil kayıtları sadece 100 milyon yıl öncesine dayanıyordu. Bir parça kehribar, 130 milyon yıllık bir yaban arısı ailesini ve bununla birlikte erken evrimlerine dair bilgileri ortaya çıkardı.
Yaban eşek arıları, diğer böceklere saldıran ve yumurtalarını ovipozitör adı verilen boru şeklindeki bir organ kullanarak içlerine bırakan parazit eşek arılarının bir üst ailesi olan Chalcidoidea’ya aittir. Araştırmacı Lars Krogmann, Paris’teki Doğa Tarihi Müzesi’ne yaptığı bir ziyaret sırasında, organın uzun kuyruk benzeri bir yapıyla kaplı olduğu, kehribarla kaplı tuhaf bir yaban arısı örneği fark etti.
Tamamen farklı bir yaban arısı türü olarak listelenmiş olmasına rağmen, Krogmann ve meslektaşları kısa süre sonra bunun eski bir chalcid olduğunu fark etti – aslında, dünyanın bilinen en eski örneği olduğu ortaya çıktı. Kehribar parçası ilk olarak Lübnan’da bulundu ve içindeki şanssız yaban arısı yaklaşık 130 milyon yıl önce Kretase döneminde gömülmüştü.
Ayrıca araştırmacıların Protoitidae olarak adlandırdıkları tamamen yeni bir yaban eşekarısı ailesini temsil ediyor. Yaban arısı ailesini tanımlayan çalışmanın eş yazarı Jonah Ulmer yaptığı açıklamada, “Aile adı, Chalcidoidea’nın ‘proto’ bir formu olmasından türetilmiştir” dedi.
Yeni familyanın en önemli özelliği, daha önce bahsedilen ve yaban arısının karnının ucundan uzanan kuyruk benzeri yapıdır; bu yapı günümüzde yaşayan hiçbir türde görülmemektedir. Yumurtlama borusuna yakın konumu göz önüne alındığında, araştırmacılar bunun yumurtlamaya yardımcı olabileceğinden veya alternatif olarak şüphelenmeyen konakçıları ararken yaprakları yoldan çekebileceğinden şüpheleniyorlar.
Ayırt edici yapı, araştırmacıların diğer fosillerdeki aileye ait diğer türleri tanımlayabilmeleri anlamına da geliyordu. Ulmer, “Kehribar içindeki çok sayıda benzer örnek kısa sürede ortaya çıktı ve aile artık Protoita ve Cretaxenomerus olmak üzere iki cins içeriyor” dedi. Çalışmada, tamamı Lübnan’daki iki mostradan elde edilen toplam 15 örnek incelendi.
Bu keşif, kalsitlerin erken evrimine nadir bir bakış sağlayarak, bugünkü hallerine nasıl geldiklerine dair boşlukları dolduruyor. Araştırmacılar ayrıca çalışmalarının, bulunmayı bekleyen başka birçok yaban eşekarısı ailesi olduğunu gösterdiğine inanıyor. Ulmer’in ifadesiyle, “Protoitidae, zaman içinde beklediğimizden daha geriye bakmaya devam edebileceğimizi ve hala yeni ve eski türler bulabileceğimizi gösteriyor.”
Kaynak: https://www.iflscience.com
Derleyen: Figen Berber
99 Milyon Yıllık Kehribar, Soyu Tükenmiş Bir Civcivin Tüylerini Koruyor