Uzayda DNA Dizileyen İlk İnsan: Kate Rubins

2016 yılının 7 Temmuz sabahı, virüs-bilimci Kate Rubins uzay giysisini giyip, Kazakistan’daki buz tutmuş bir roketin dibinde metrelerce yükseğe uzanan hırpani bir asansöre bindi. Yeni Soyuz uzay aracına geçip, 400 km yukarıdaki Uluslararası Uzay İstasyonu’na gitti.

Sefer-48 ve 49 ekiplerinin bir üyesi olarak, sonraki 115 gün boyunca istasyonda kalan Rubins, bu süre zarfında kalp kası hücreleri kültürledi ve taşınabilir bir DNA dizileyici kullanarak, uzayda DNA dizilimi yapan ilk insan olarak tarihe geçti. Ayrıca toplamda 12 saat 46 dakika süren iki uzay yürüyüşü gerçekleştirerek, dışarıdan uzay istasyonunun bazı bakımlarını yaptı ve istasyona yeni donanımlar ekledi.

Rubins, lisans eğitimini Kaliforniya Üniversitesi Moleküler Biyoloji bölümünde tamamladıktan sonra, doktora derecesini Stanford Üniversitesi’nden aldı. Özellikle HIV virüsü, filovirüsler (Ebola ve Marburg virüsleri), Arenavirüsler (Lassa ateşi) konularında araştırmalara yoğunlaşan Dr. Rubins, Kongo’da saha çalışması da yaptı. Temmuz 2009’da astronot eğitimlerine kabul edilen Rubins, birkaç yıl içinde süpersonik jet pilotluğundan su altında hayatta kalma uzmanlığına kadar çok sayıda farklı beceri edinerek, 2016 yılında çocukluk hayalini gerçekleştirdi. “Ben çocukken gerçekten de astronot, biyolog ve jeolog olmak istiyordum… hepsini birden,” diyor Rubins.

Astronot Kate Rubins (Telif: NASA)

Mikro-kütleçekim ortamında canlı organizmaların DNA’larının dizilenebilmesi, bilimsel ve tıbbi olanaklarla dolu yepyeni bir dünyanın kapısını aralamış oldu. Biyomolekül Dizileyici deneyi kapsamında gerçekleştirilen bu çalışma, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda veya ileride Ay ve Mars’ta kurulması planlanan istasyonlarda mikrobik kaynaklı bir hastalığın ortaya çıkması hâlinde, orada bulunanların kendi imkânlarıyla mikropların kimliğini tespit edebileceklerine işaret ediyor. Bu da, Mars yolculuğu gibi uzun süreli uzay uçuşlarında astronot sağlığının korunması için önemli bir araç anlamına geliyor.

MinION adı verilen taşınabilir DNA dizileyici cihaz. (Telif: Oxford Nanopore Technologies)

Biyomolekül Dizileyici araştırması için uzay istasyonuna fare, virüs ve bakteri DNA’sı örnekleri götürüldü ve Oxford Nanopor Teknolojileri tarafından geliştirilen MinION adlı DNA dizileme cihazı sınandı. MinION, cihazın içindeki zarlara gömülü gözeneklerden bir pozitif akım göndererek işliyor. Tekil DNA molekülleri, nanoporları kısmen kapatıyor ve akımı, o DNA molekülüne özgü bir şekilde değiştiriyor. Bu değişimlere bakılarak, araştırmacılar spesifik DNA dizilimlerini belirleyebiliyor.

Kaynak: Bilimfili.com” Uzayda DNA Dizileyen İlk İnsan: Kate Rubins”

https://bilimfili.com/uzayda-dna-dizileyen-ilk-insan-kate-rubins/

Bir yanıt yazın

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Çok Okunan Yazılar